متن نمایشنامه: آس آنالی ملک محمد ...

آداملار:

-آیدین که می شود؛ ملک محمد

- سیروس که می شود؛ قارادئو

- الی که می شود؛ گونش و آلما

- شیوا که می شود؛ اژدها

- استاد که می شود؛ پیریم آتا، قوش و آشیق

- دانشجوها که می شوند؛ رقصندگان.

                                                            صحنه: موزه ایران باستان.

                                                            جام زرین حسنلو بر روی سکویی قرارگرفته است.

                                                            آیدین با گوشی همراه، فیلم می گیرد.

آیدین: بهار رختاش رو از رو درختا جمع کرده بود. درختا لخت نبودن هنوز. پاییز نبود که خزون بشه بریزه درختا برگاشون

         رو زیر پای آدما. تازه داشت می اومد. داغی تابستون و گرمی و گرما. تهران حتی آخر تابستوناش داغه.

استاد: شعر بود یا یه پز برا فالوورا؟

آیدین: استاد بیاین تو کادر، آها خوبه، خب هوای تهران گرم تر از طرفای ماست.

شیوا: طرفای ما بدتره. داغ مثل تن تب کرده. داغ شدی تا حالا؟

آیدین: ها؟

شیوا: له له بزنی.

آیدین: ...

شیوا: برا آب. بزنی تنت رو بره ته آب خیس شه وجودت نمونه گرمی و داغی.

آیدین: استاد اینجاست ها!!! نگهبونم داره نگامون ...

شیوا: بکنه. تا به جام دست درازی نکنی کارت نداره. دستت درازه تو مگه؟ طفلکی.

آیدین: جام؟!

سیروس: خوب کنار گرفتین بی خبر. خوشین شنگولا؟ جام زرین حسنلو عروس بزمه یا شیوای خوش چهره و رخ؟

آیدین: خوبی سیروس ...

الی: به به، همه هستن جز ما یکی. سلام استاد.

استاد: سلام.

سیروس: کجایی پیدات نیست؟

الی: آیدین دیده بودیش قبلا؟ وای چه شکوهی.

سیروس: بری جلوتر بیرونمون کردن ها، از ما گفتن الی جان ...

شیوا: جام که عروس باشه، کی، کی نگات کنه معلوم نیست.

الی: عاشقشم.

سیروس: مثل من که عاشقم کثیف، البته مورد من یکی جام نیست و ...

الی: بهش دست بزنم؟

آیدین: فکر نکنم اجازه بدن.

سیروس: برم هماهنگ کنم بیام ...

استاد: نه.

شیوا: چه نقش و نگارای قشنگی. منم عاشقشم.

استاد: چند بازی عشق با نقش سبو/ بگذر از نقش سبو، رو آب جو.

شیوا: عاشقش نباشم؟!

سیروس: استاد از سعدی بود؟                                                                                              1           

استاد: نه.

شیوا: عطار؟ حافظ؟

استاد: هر شعری بخونم امروز از مولانای جان خواهد بود. یا از مثنوی یا از دیوان شمس تبریزی. یک داستان هم امروز

         مدنظرم خواهد بود برای تشریح گفته هام؛ ملک محمد. خب، حالا چرا مولوی؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ ممنون که این همه

         همراهی کردین.

شیوا: استاد مولوی فوق العاده ست.

آیدین: استاد بخاطر نوع نگاه عارفانه – عامیانه ای که در شعرش هست؟

استاد: این مساله از کجا اومد تو فکرت؟

سیروس: استاد جدی نگیرین یه چیزی گفتن حالا ...

شیوا: وا ...

الی: آیدین خودت بگی بهتره ...

آیدین: نوع نگاه مولوی به عرفان در عین عالمانه بودن به زبان عامیانه مردم و کوچه بازار هست، خصوصا مثل هائی که

          می زنه، این شبیه داستان ملک محمد هست که یک داستان عامیانه ست.

استاد: عالی، انگار امروزمون شروع خوبی داشت. اما جام زرین حسنلو،

          کرد نقاشی دوگونه نقشها/ نقشهای صاف و نقشی بی صفا

          نقش یوسف کرد و حور خوش سرشت/ نقش عفریتان و ابلیسان زشت

          هر دو گونه نقش استادی اوست/ زشتی او نیست آن رادی اوست

          زشت را در غایت زشتی کند/ جمله زشتی ها به گردش برتند

          تا کمال دانشش پیدا شود/ منکر استادیش رسوا شود.

آیدین: می خواین داستان جام رو به شعرهای مولوی ربط بدین؟ الی ...

استاد: کی خونده داستانش چیه؟

شیوا: استاد نگفتین چرا نباید عاشقش بشم؟

استاد: دلا نقاش را بنگر، چه بینی نقش گرمابه/ مه و خورشید را بنگر، چه گردی گرد مه پاره.

شیوا: یعنی .............

الی: یعنی که روح اثر رو ببین و عاشقش شو.

شیوا: روح اثر؟!

استاد: این جهان دریاست و تن ماهی و روح/ یونس محجوب از نور صبوح

        تن همی نازد به خوبی و جمال/ روح پنهان کرده فر و پر و بال

        گویدش کای مزبله تو کیستی/ یک دو روز از پرتو من زیستی.

سیروس: من از پیر پاتالا خوشم نمی آد، حتی اگه عتیقه باشن.

استاد: جهان پیر را گفتم که هم بندی و هم پندی/ بگفتا گرچه پیرم من و لیک او را مریدستم.

        پیری و عتیقه مد نظر ما نیست. قصه ما قصه ی عرفان عاشقانه ست.

الی: تصاویر می خوان بگن عاشق برا معشوق هر کاری از دستش بربیاد ...                                                  2

شیوا: آیدین کجایی؟

الی: آیدین محو من نشو، بلدی داستانش رو بگو شیوا بشنوه.

شیوا: استاد من با سیروس موافقم. اینا مرده ن، زنده ها رو عشقه.

استاد: نمی شنوین؟ این داره حرف می زنه.

الی: اگه باشه گوش شنوایی حالا.

سیروس: استاد داستان چیه کلا؟

استاد: هر ظاهر درونی داره. برای رسیدن به درون اول باید ظاهر را دید. روح هر اثر را باید شناخت، منتهی پیش از آن باید

        جسمش را دید و بررسی کرد. این جام جسمه، تصاویر روی جام روح یک داستان. بقول مولوی:

        اولا خرگاه سازند و خرند/ ترک را زان پس به مهمان آورند

        صورتت خرگاه دان، معنیت ترک/ معنیت ملاح دان، صورت چون فلک.

        وقتی اشعار مولوی خوب بررسی شه متوجه این نقطه باید شد که از نظر مولانا نهایت خوبی توره آک شدن هست،

        تورک شدن. توره آک یعنی نظم روشنائی، نهایت نورانیت. کلمه تورک در اصل به این معناست. مولوی می گه اول عالم

        مادی بعنوان جسم هستی آفریده شد و پس از آن تورک بعنوان نهایت خوبی ها مثل مهمانی بدانجا پای گذاشت. امروز

        قصد ما رسیدن به اصل داستان جام هست. روشنائی و آگاهی. آک در زبان توره آکی به معنای نورانیت و آگاهی ست.

        بصیرت را بصیرت تو، حقیقت را حقیقت تو/ تو نور نور اسراری، تو روح روح را جانی.

        خب، حالا حقیقت داستان حک شده بر جام رو کی بلده؟

آیدین: الی مثل من اهل آذربایجان هست. انگار قبلا چیزهایی در این مورد شنیده و خونده. الی ...

الی: آیدین برای تو هم تعریف کرده بودم ...

استاد: الی. آیدین. ما منتظریم. من به عنوان استاد و شما به عنوان دانشجویان هنر، با کمک هم، داستانی نقل خواهیم کرد. من

        راوی قسمتی از داستان خواهم شد، الی تو و آیدین هم روایت خودتان را داشته باشید تا با هم پیش ببریم داستان را.

        بچه ها هم کمکمان خواهند کرد.

                                                            تصاویری از زوایای مختلف جام زرین حسنلو. این تصاویر در جاهای

                                                            مختلف نمایش تکرار خواهند شد.

ملک محمد: گفت آفریدمت. گفتم از ازل بودم. گفت بر جامی حک کردمت بمانی تا ابد. گفت زندگانی از آن تو، زندگی کن.

                 گفتم زندگانیم را بر جام حک کرده ای بماند جاودانه؟ دست مریزاد. کیستی تو؟ گفت مرا از هنر آفریده اند، نام

                 من عشق است.

                                                            رقصندگان رقص آئینی آفرینش را انجام می دهند.                       

                                                            آشیق ساز می زند.

آشیق: من اینک به آن روزگار بازگشته ام. پادشاهم. سه سیب مانده بر درخت جاودانگی و من، پادشاه پدر، دو فرزند پسر را

         نگاهبان درخت کردم سیبها از شاخه نیفتد. دیوی دو سیب را چید به گاه نگاهبانی آن دو تن پرور تنبل.

         اینک فرزند سوم من، ای ملک محمد،                                                                               3

         من پادشاه اورآرتیرها،

         تو را خوانده ام کمان و تیر برگیری و نگاهبان درخت و سیب باشی.

          بوگون گرک آس آنالی قالاسی سنه گووه نسین. اوخ دا سنین یای دا سنین.

ملک محمد: من به سن کوچک ترین فرزند توام پدر پادشاه. ناتوان تر از دو برادر بزرگتر خویش. این بار بر من گران نیست؟

                دوست ندارم خجالت زده باشم چون برادرانم، نگاهبان سیب جاودانگی نباشم بهتر است ...

آشیق: تو را اراده پولادینی است. شک مکن.

ملک محمد: ایمانتان را دوست دارم.

آشیق: من نیز اراده ی تو را فرزندم.

ملک محمد: شرایط پیش روی را چگونه باید ببینم؟

آشیق: در تو نوری است، روشنائی آن نور راهنمای تو در سختیها خواهد بود. هرگاه تصمیمت را کامل گرفتی و اراده کردی

        آغاز کنی، مترس گام در راه بنه.

ملک محمد: شما چنین می پندارید؟

آشیق: آری فرزندم، آری.

ملک محمد: حال که چنین است، حال که شما به توان این فرزند کوچک تان باور دارید پس من نیز ایمان می آورم. پادشاها،

                پدر، این به من واگذارید. دیده برنخواهم داشت از آن سیب. دو سیب را به نگاهبانی برادرانم از درخت جاودان

                ربوده اند، اما با شما عهد می بندم اگر سیبی دیگر ربوده شود، من، ملک محمد، پسر کوچکتان تا بازنگردانمش

                پای به درگاه همایونی تان نخواهم گذاشت. این هم قطره ای از خونم به نشانه پیمان.

                سوز وئریرم، سن امین اول آتام.

آشیق: محمد حبیب کائنات است و سرور انس و جن و فخر زمین و زمان. با طلوع خورشید اسلام این نام جهانی شد.

        اما ملک محمد. آن جوان به آن دوره ای که قلعه ی آس آنای آس اوربایجان از آن اورآرتیرهای توره آک بوده هر چه

        نامیده می شده، با تابش روشنائی دین محمد، رسول آخرین الله، یگانه خدای ازلی و ابدی، نامش شد ملک محمد.

        نام قهرمان اورآرتیرها هر چه بوده، بر جام از نام هیچ نشانه ای نیست. 

                                                            تصویری از ملک محمد کمان بدست، حک شده بر جام.

                                                            آلما چون درختی ایستاده است. سیبی در دست دارد.  

                                                            ملک محمد کمان در دست نگاهبان درخت و سیب جاودانگی است.

ملک محمد: دور شو از چشمان سنگین ای خواب. با پدر عهدی بسته ام. اگر سرم رود بر عهد خواهم ماند. شرف مرد بسته به

                پاسداشت سخنی است که بر زبان آورده. اینک منم نگاهبان درخت جاودان تا سیب بماند بر شاخه و دست

                ناپاک اهریمنی نرسد بر آن. دور شو خواب از من. دور شو. چه سنگین است هجوم خواب بر دیدگانم. بگذار

                انگشت به زخم خنجری و این نمک درد گیرد تا خواب دور سازد از من. چه دردی دارد این زخم، لیک از درد

                سرزنش های پدر کم از کم است و ناچیز. من او را، پدرم پادشاه را، ناامید نخواهم کرد.               4

                اوزاق گز یوخا گوزله ریمدن. اوزاق گز.

                                                            قارادئو می خواهد سیب را بدزدد.

                                                            ملک محمد با قارادئو درگیر می شود.

                                                            قارادئو در حالیکه درمی رود با خنجری سیب را از درخت جدا می کند، اما

                                                            دستش با خنجر ملک محمد زخمی می شود.

                                                            آلما حیران این سو و آنسو در حرکت است.

                                                            قارادئو در این گیر و گرفت گاهی هویدا و گاه از دیده ها ناپدید می شود.

ملک محمد: آهای  بد ذات دیوک دزدکردار، تا آنسوی زمین هم بگریزی دنبالت خواهم آمد. این رد خون آن دیوک بدذات

                نیست؟ باید رد خونش را بگیرم و از پی او بروم. حتی شده اگر اسب بتازانم. بتاز اسب تیزپای من.

                آس توره لر آتی، آیاق چال یئره. قیرآتیم اوچمالی اولسان اوچ دالیسیجاق کوتو دئوین.

قارادئو: گمان کرده به همین راحتی خواهد توانست به من رسد؟ زهی خیال باطل.

ملک محمد: چند قدم بیشتر دور نیستم از او. باز ایست از تلاش بی فرجام دیوک زشت کردار ...

قارادئو: آغاز نکرده در پی فرجامی؟

ملک محمد: با نور تاریکی رفتنی است.

قارادئو: اگر بتواند دوام آورد، نور.

ملک محمد: چشمهایت را باز کنی خواهیش دید.

قارادئو: بهتر آن است فراموشش کنم.

ملک محمد: اینک این روشنائی من.

قارادئو: و این هم جادوی من.

ملک محمد: آه، اسبم از نفس افتاد. باز باید بتازم. باید گاری و گاری کشی بیابم.

قارادئو: و این جادوی دوم من.

ملک محمد: آه، گاری کشم از نفس افتاد.

قارادئو: گفتم هنوز ترفندها در چنته دارم و تو از آن بی خبری. گفت ترفندهایت یکی یکی بر باد خواهم داد. گفتم من،

          دیو سیاهی هایم. ردم را هیچ کس نتواند گرفت. سیاهی ها خانه ی من است. کو چشمی که در سیاهی بتواند دید؟

ملک محمد: اینک اگر اسبی نیست گاو نری را گاری کش گاریم خواهم کرد، که، نتوان ماند. باید تاخت از پی آن دیو. بتاز

                گاو نر، بتاز.

قارادئو: باز نماند و آمد. لعنت بر او. نباید سیب را از دست دهم.

ملک محمد: آشکار شو. رخ در رخ. من، اینجا ایستاده ام.

قارادئو: او رهایم نخواهد کرد. باید به دنیای پایین روم تا گمم کند. دنیای سیاهی ها. این هم جادویی دیگر از من.

                                                            آلما رقصی آغاز کرده است؛ انگار سقوط از آسمان را تجربه می کند.                                                         

                                                            ملک محمد پشت دیواری نامرئی گرفتار شده و نمی تواند جلو برود.

                                                        آشیق ظاهر می شود.

آشیق: اینک تو، ملک محمد، بر آستانه ی دنیای دیگر ایستاده ای.                                                          5

ملک محمد: دنیای دیگر؟

آشیق: نمان. تجربه اش خواهی کرد. برو.

ملک محمد: راه از بیراهه چگونه بازشناسم؟

آشیق: درون تو نوری زنده خواهد شد با نوشیدن باده این جام. باده ی نابی رسیده از روز الست.

        بو ایچملی نی، آل آس گونو تانری وئریب اینسانا. او گونونه آس آل دیین گون.

        روز ازل این ناب شراب را خدای یگانه هدیه راه انسان نموده است. بنوش. راه را خواهی شناخت به مستی این باده. هر

        کجا بیراهه روی، اوضاع اطرافت، سخت آزارت خواهد داد، بی نور خواهی شد.

ملک محمد: در آن بی روشنی چگونه راه بیابم از بی راه؟

آشیق: هر زمان دیدی علیرغم خستگی و ناامیدی شوق راه با خود می برتت بدان آن راه را درست رفته ای. راهت همان است.

        باید ادامه دهی.

ملک محمد: تو آس آتای منی، استاد منی. کاش همراهم باشی.

آشیق: برو. نمان.

ملک محمد: تو نیز با من همراه شو.

                                                            صدای آلما از دور بگوش می رسد. ترانه ای می خواند.

ملک محمد: چه صدایی است؟ زیباست. دلم از جای کنده خواهد شد.

آشیق: گفتم این جام. بنوش و بگذر. بی مستی باده ی جام راه به دنیای دیگر نخواهی برد. صدای آلما که آمد راهی شده بود از

         پی یافتن صدا.

                                                            ملک محمد بی آنکه متوجه باشد بدنبال یافتن صدا راهی شده است.

آشیق: در پی او، من اورآرتیر آشیقی، دو گوسفند قربانی کردم. گوشتشان از آن گرسنگان باد. ملک محمد دعای آنها را نیاز

         خواهد داشت.

                                                        تصاویری از جام زرین.

                                                       آشیق ساز می زند.

                                                           رقصندگان رقص فرورفتن در سیاهی را انجام می دهند.

ملک محمد: من انگار از رودی گذشتم، بی چرخ و گاری کش و گاو نر و استادم آس آتا. تنها. باده درون جام، نور درونم شد،

                تا در سیاهی دنیای زیرین راه از بیراهه بازشناسم.

                                                        الی به همراه دانشجویان ترانه آیریلیق را می خواند.

آیدین: اولین بار الی بود که گفت داستان این جام زرین حکاکی شده چی بوده. محو تماشای خودش بودم. گفت این دیدن

         داره.

         دئدیم گوزل سن.

الی: دئدیم آی بیتیب اوزومده؟

      گفتم خوب سیرش کن. هم تاریخه، هم گذشته تاریخ.

آیدین: گفتم با هم بودن گذشته تاریخ و تاریخ رو نفهمیدم.                                                                6

          گوزلرین آمما اولدورور منی.

الی: گفتم جام بیشتر از سه هزار سال قدمت داره. داستان نقش و نگار حک شده روی جام پیش از آفرینش توسط هنرمند

        سازنده اش، سینه به سینه نقل شده رسیده بهش، تا از داستان نقل شده نقش خیال حک کنه روی جام زرین تپه

        تاریخی حسنلوی دشت سولدوز آذربایجان.

        دئدیم اوغلان باخ بونا، گوزللیک بوندا.

                                                            تصاویر تپه حسنلوی سولدوز آزربایجان همراه با اشیا یافته شده از آنجا.                                      

آیدین: خود تپه بیشتر عمر داره. دایسون ، باستانشناس آمریکائی گفته ده دوره عمر کرده. جام مال یکی از دوره های وسطی

          است.

          من ازلدن سنه وورغونام.

الی: حفاری چند دوره قدیمی تر هنوز انجام نشده.

      آشک دیله گلمز.

آیدین: زندگی اینجا جاری بوده. شبی اما وحشیان هجوم آورده و تپه را سوزانیده اند.

         چه صحنه ای. دو عاشق در آغوش هم سوخته اند.

         او دونیامدا منله اول باری.

استاد: تمامی تپه های خاورمیانه در یک تاریخ خاص و با فاصله کمی از هم سوزانده شده اند. انگار دشمن مشترکی همه ی

        آنها را آتش زده است. تپه مشهور حسنلو یکی از تپه های آتش گرفته است. منتهی اشیای زیادی مثل همین جام زرین

        برای ماها یادگار مانده.

شیوا: یعنی نابودگری همه آنها را همزمان نابود کرده؟

سیروس: آتیششان زده. همه را با هم. مثل فیلم ها.

شیوا: چه مرگ وحشتناکی. تصور کن. من خدای جنگ و نابودی ام. یکی همچین فریادی زده. بعد، بعد دستور داده، الهام کرده

       یا چیزی مثل این، همه جا را آتش زنید. به دستور من. خدای نابودی.

سیروس: یکی هم شده سرکرده تاخت و تاز و و شمیشر کشیده و با تیرها آتش را انداخته بر سقف و بام. بسوزید در آتش،

            منم سرکرده ی فاتح.

استاد: شیخ هندو به بام برآمد/ نی تو ترکی درافکن از بامش

        کم او گیر و جمله هندوستان/ خاص او را بریز بر عامش

        طالع هند خود زحل آمد/ گر چه بالاست نحس شد نامش

        رفت بالا نرست از نحسی/ می بد را چه سود از جامش

        بد هندو نمودم آینه ام/ حسد و کینه نیست اعلامش.

        خدایگان سیاه در اشعار مولوی به شکل هندویان سیاه پرست جلوه کرده اند که همیشه تاریخ، از ازل تا ابد، دشمن نور

        و روشنائی و سپیدی خواهند بود و سلاحشان را برای از بین بردن آک پرستان و روشنی خواهان جهان بکار خواهند

        گرفت. آتش زدن هستی انسانها و تمدن ها یکی از روش های آنها در طول تاریخ بوده است. اینها در هر لباسی باشند

        دشمن نورانیتند.

آیدین: اینجا، در تپه حسنلو نیز همچون دیگر تپه ها آتشی انداخته اند بر هستی مردمانشان. مرگ را هدیه آورده اند.    7

استاد: مرده تر از تنم مجو، زنده کنش به نور هو/ تا همه جان شود تنم، این تن جانسپار من.

         از مرگ و نیستی گفتیم. اما اگر در جام و نقش و نگار آن دقیق شویم بیش و پیش از هر مساله ای با زندگی روبرو

         هستیم.

         پایین جام صفحه شطرنجی حک شده است. مست از شراب الست چهار قوچ هر یک صفحه این شطرنج را در امتداد

         زمان بی زمان پیش می برند، مثل زمین در گردشش بدور خورشید روشنائی بخش. ابدیت محض.

          آیدین و الی ادامه بدین لطفا.

                                                            الی جام در دست به همراه رقصندگان می رقصد. رقصندگان و الی انگار در                                                             حال ساخت جام هستند.

صدای الی: دئدیم یاشا.

صدای آیدین: یاشادیم جام اوسته ایللر بویو.

                                                            تصاویر روی جام.

                                                            آلما به صلیب کشیده شده است.

                                                            قارادئو کنار آلما دراز کشیده و بخواب رفته است.

                                                            ملک محمد هویدا می شود.

ملک محمد: کیستی تو چنین در بند و زنجیر؟ توئی که چون خورشیدی سپید در کنار این دیو سیاه رخی!؟

آلما: خورشید ربوده شده.

ملک محمد: بازت خواهم گرداند، به آسمان. راست بگو با من، افسانه مباف. کیستی؟

آلما: اول رهایم کن. این دیو هراسناک و برادرانش نگاهبان منند و خواهرانم.

ملک محمد: برادران دیو کجایند؟

آلما: هر کدام در اتاقی پیش خواهرانم بخوابند.

ملک محمد: گمان نکرده اند گذر من اینجا خواهد افتاد.

آلما: اینجا جایی برای آدمیزادگان نیست.

ملک محمد: بیدارش کن. باید با او گفتگو کنم.

آلما: گفت و شنودی با دیو؟

ملک محمد: پیش از آنکه دست به شمشیر برم.

آلما: او هیچ منطقی را برنخواهدتابید.

ملک محمد: با این همه من با او حرف خواهم زد.

آلما: سودی در برنخواهد داشت.

ملک محمد: اگر تا به امروز تو و خواهرانت را نکشته اند پس ...

آلما: تا امروز ما غذای آنها را آماده کرده ایم، هر صبح و نهار و شام.

ملک محمد: تو کنار بایست. خودم با او صحبت خواهم کرد. آهای دیو بد رخساره، برخیز.

قارادئو: آهای دخترک مگس را بپران. وزوزش خوابم پریشان کرد.                                                      8

ملک محمد: خواب بس است. بیدار نشوی گوشهایت را خواهم برید.

قارادئو: صدای مرد در سرای من؟

ملک محمد: اگر با صاحب این صدا راه نیایی مرگت حتمیست. برخیز.

قارادئو: تو کیستی از مرگ چون منی دم زنی؟

ملک محمد: آه تو همانی که از دستم گریختی! آنجا، روی زمین گریختی، اینجا چه خواهی کرد؟ سیب درخت جاودانه ی 

                پدرم پادشاه کجاست؟

قارادئو: میهمان ناخوانده داریم انگار. خوب است. دخترک آماده باش، حتم دارم تن این را خوب خواهی پخت.

ملک محمد: پس آنکه سیبم را برگرداندی، تن تو اما طعمه ی ماران و موران زیر زمین خواهد شد. این نیز با من برخواهد

                گشت.

قارادئو: زهی خیال باطل.

                                                            قارادئو با ملک محمد درگیر می شود.

                                                            رقصندگان رقص جنگ را انجام می دهند.                                                          

                                                            ملک محمد در نهایت بر قارادئو و برادرهای او که به کمکش آمده اند غلبه

                                                            کرده و می خواهد سر از تنشان جدا کند.

                                                        آشیق هویدا شده و ساز می زند.

ملک محد: آه آشیق آس آتام. خوش گوردوک آس آتام.

آشیق: چه می کنی؟

ملک محد: این همان دیوک سیب دزد است. جای سیب را از او پرسیدم، نگفت. پس مرگ این دیو و برادرانش خواهم جست

               سیب جاودانگی بیابم و بازگرداندنم.

آشیق: آنها را مکش.

ملک محمد: پلیدی را رها کنم؟

آشیق: در بندشان کش.

ملک محمد: اینها آزاد شوند دست به همان زشتی نخواهند آلود؟

آشیق: با خودشان خواهد بود چه کاری انجام دهند.

ملک محمد: پس چرا رهایشان کنم؟

آشیق: قرار هست تو سیب ربوده شده را بازگردانی. بدی را با بدی جواب ندهی خوب است.

ملک محمد: خواهان دوام بدی باشم؟

آشیق: به زنجیری گرفتارشان کن. اگر آنها را بکشی و بعدها پشیمان شوی زنده نخواهند شد. قول برگرداندن سیب یادت

        نرود.

ملک محمد: تو دل نازکی. نمان اینجا که سر بریدن آنها را ببینی. این دختر و خواهرانش را با خود همراه ببر.

آلما: ما را؟

ملک محمد: با او همراه شوید. حیرت زده نگاهم مکن. خواهرانت را با خود همراه کن. بدرود آشیق.

آلما: صبر کنید. انبار دیو پر است از یاقوت و مروارید و زمرد.                                                          9

ملک محمد: با چشمان چون توئی، مرا به زر و زیور نیازی نیست.

آلما: مردمان چه؟ آنها که عاشق چشمهای من نیستند.

آشیق: حرف خوبیست. مردم محتاج این زیورند.

ملک محمد: اینها را هم با خودتان ببرید ...

آلما: ببرند.

ملک محمد: تو هم با آنها راهی خواهی شد.

آلما: سرنوشت من را تو رقم نخواهی زد. تا ناپدید نشده ام چیزی از من نخواهی خواست؟

ملک محمد: ناپدید شوی؟ راستی نگفتی کیستی؟

آلما: من همان سیبم.

                                                            آلما ناپدید می شود.

ملک محمد: آه چه شد؟

                                                            ملک محمد با عصبانیت سر دیوها را از تن جدا می کند.

آشیق: تو هنوز خامی. راه بسیاری باید بروی تا برسی. آمده بودم از اشتباه بازت دارم. حال باید به جهانی پایین تر بروی.

ملک محمد: وای بر من.

آشیق: آوردن سیب یادت نرود. اینک با انجام این بدی، به جهانی پایین تر پرتاب خواهی شد. آنجا، دو قوچ روبروی تو قرار

         خواهند گرفت. به نبردی با هم. اگر بر روی قوچ سپید بپری به دنیای روشنائی پرتابت خواهد کرد و اگر بر روی قوچ

         سیاه بپری مسافر جهانی پایین تر خواهی شد. هفت مرتبه پایین از جهان روی زمین. من دیگر باقی راه با تو نخواهم

         بود. هر جا ماندی خدای آسمان و زمین، اولوآک، آس خدا را صدا بزن. در روشنائی ها منتظرت خواهم بود تا باز آیی.       

ملک محمد: کجا راه افتادید؟ پس جواهرات چه؟

آشیق: ما توان بردن آنها را نداریم. خواستی در بازگشتت بیاورشان.

                                                            آشیق به همراه خواهران آلما ناپدید می شود.

ملک محمد: به جهانی سیاه تر پرتاب شدم. برای رهائی منتظر ماندم. شبها و روزهای بسیار. گرسنه و تشنه. هر روز بیشتر از

                پیش. من دور از آسمان دیده به راه داشتم. دیگر از یافتن سیب ناامید شده بودم. هیچ راهی برای رفتن نبود.

                تاریکی مطلق. روزی، شاید هم شبی، دو قوچ آمدند.

                                                           رقصندگان رقص چوپان را انجام می دهند.

ملک محمد: یکی سپید و دیگری سیاه. رو در روی هم. شاخ در شاخ و کارشان جنگ با هم. خسته از دنیای زیرین خواستم

                روی قوچ سپید بپرم. گرسنگی و تشنگی رمقی برایم نگذاشته بود. من بی آنکه خود بخواهم بر روی قوچ سیاه

                پریده بودم و سیاهی های پایین تر زندگی سرنوشتم شده بود.

                                                            ملک محمد بی هوش گوشه ای می افتد.

استاد: مرغان ضمیر از آسمان اند/ روزی دو سه بسته ی زمین اند.

        زندگی بر زمین با آب و گیاه و گوشت و هوا میسر است و بی آن زندگی ممکن نیست. انسان باید که روزی خود

        بجوید تا گرسنه نماند و تشنگی نکشد. این درست، اما فرزندان آدمی فراموش کردند این جهان برای گذر     10

        است، نه جای ماندن و خوردن و خوابیدن و آشامیدن.

        ای قوم از این سرای حوادث حذر کنید/ خیزید سوی عالم علوی سفر کنید

        جان کمال یافته در قالب شما/ وانگه شما حدیث تن مختصر کنید

        عیسی نشسته پیش شما وانگه از سفله/ دلتان دهد که بندگی سم خر کنید؟

        ای روح های پاک در این توده های خاک/ تا کی چو حس اهل سقر مستقر کنید؟

        دیر است تا دمامه دولت همی زنند/ ای زنده زادگان سر از این خاک برکنید.

        و این عشق است که آدمی را از بسته و دلبسته ی خاک بودن آگاه خواهدساخت و در دلش توفانی بپاخواهد کرد تا

        برود بسوی معشوق و بیابدش اگر هزاران هزار راه میانشان باشد. این راه عرفانی عشق است. عشق است.

        جان عاشق لامکان و این بدن سایه الست/ آفتاب جان به رقص و این بدن پا کوفته.

                                                            ملک محمد با صدای ساز از خواب بیدار می شود و حیران اینسو و آنسو

                                                            می رود تا صدا را بیابد اما خسته می شود و می ماند.

ملک محمد: باز سیاهی و سیاهی و تاریکی. پس و پیش راه ناپیدا و من رهگذر خسته این سیاهی. نوری نیست روشن کند راه

                تا من مانده در خود، راه از بیراهه بازشناسم. کجا روم؟ کجا دوم؟ کجا شوم؟ اینسو؟ آنسو؟ کدامین سو؟ چه

                گرسنه است جان و تنم.

                                                            ملک محمد می جوید و می جوید و می جوید.

صدای استاد: جسم نبود و جان بدم، با تو بر آسمان بدم/ هیچ نبود در میان گفت من و شنود من.

                 آس آل بود، ازل، آنجا که سهم انسان یکی بودن با ذات حق بود. الست، آل آس. خدا نوشت و انسان سرنوشت

                 را پذیرفت. این آغاز بود. به دنیای ماده اما انسان جداشده از خدا زندگی باید می کرد. اینجا، به دور از آسمان

                 خدا ، آری اینجا و بر زمین انسان درد نان دارد و گرسنگی و تشنگی. ملک محمد نیز گرفتار خاک شد و نیازمند

                 گندم و آب، تا زنده ماند.

                                                            ملک محمد همچنان در جستجو این سوی و آن سوی می رود.

                                                            رقصندگان رقص شخم زمین را انجام می دهند.

                                                            ملک محمد ترانه خوان مزرعه ای را شخم می زند.

ملک محمد: دیریست به کار کشت و برداشتم از خاک. قوت لایموت آدمی. گندم. کار سختیست. گاو نر می خواهد و مرد

                کهن. و من هر روز زمینهای بیشتری را از آن خود می کنم. تمامی خاک را شخم خواهم زد. تمامی خاک ها را.

                 این خاک را با اسیر خود کردن تمامی موجودات از آن خود کرده ام. مثالش سلطان حیوانات، شیر، شیر نر، آنجا

                 نشسته و دارد نگاهم می کند. من سلطان خاکم، که، تنم از این خاک است. خاک روی زمین جسمم را بوجود

                 آورده و وطن دوم من است، پیش از آن نیز، بهشت الست منزل اولین من شد. اینجا، خاک، اما به زحمتی که

                 برای آبادانیش کشیده ام به تمامی از آن من است. کار سختی است اما من از پانخواهم نشست و تمامی خاک را

                 شخم خواهم زد. با تمامی خستگی ها و جان کندن ها و گرسنگی ها و تشنگی ها. وای که چه تشنه ام.              

                                                            آلما می گذرد.

                                                            ملک محمد با دیدن آلما از کار بازمی ماند.                     11

ملک محمد: کیستی تو؟

آلما: کشتگر انگار خسته ای. حتم دارم خسته ای. نبودی چشمان از حدقه درآمده ات توان حرکت داشتند و بر چهره من چنین

       ثابت نمی ماندند.

ملک محمد: صدایت دلنشین تر از رخساره ات هست. می دانی، گوشهایم نیز چون چشمهایم از حرکت بازماندند.

آلما: بس که خسته ای. از کار ...

ملک محمد: نه ...

آلما: وای بر من.

ملک محمد: مگریز از من.

آلما: دیوانه ای؟

ملک محمد: نه ...

آلما: پس از چه اینگونه حیران بر رخساره ام مات مانده ای و با من همراه شده ای؟

ملک محمد: بس که زیبائی و خوش سخن. نگفتی کیستی؟

آلما: بروم. دیوانه است.

ملک محمد: از چه دیوانه ام خواندی؟ آخر دیو کجا عشق داند؟

آلما: چه حرفها. دیوها عاشق دیو شوند.

ملک محمد: تو دیوی؟

آلما: ...

ملک محمد: من چه؟ دیوم؟

آلما: شبیهشان نیستی.

ملک محمد: بودم عاشق دیو می شدم. خود گفتی. من آدمیزاده ام، عاشق تو. تو کیستی؟

آلما: باید بروم. دیرم شد.

ملک محمد: باز راه افتاد برود. کجا با این همه تعجیل؟

آلما: من آخرین بازمانده شهرم. شاهدختم. باید بروم پیش اژدها. نروم مردم شهرم از تشنگی خواهند مرد.

ملک محمد: آه، چه تشنه ام من.

آلما: راه آب بسته ست. اژدها راهش را بسته. من باید بروم تا باز شود راه آب.

ملک محمد: برای من هم آبی خواهی داد؟

آلما: نه.

ملک محمد: مگر عشق است که پس زدی؟ چند چکه آب این همه ناراحتی دارد؟ دست کم به دروغ بگو سیرابم خواهی کرد.

آلما: آب پس از مرگ من ...

ملک محمد: از مرگ مگو، از عشق بگو ...

آلما: این چقدر عشق عشق می کند. دیوانه. بروم.

ملک محمد: باز راه افتاد برود. کجا آخر؟

آلما: من قربانی آخرین آبم. اژدها تا مرا نکشد راه آب بسته خواهد ماند.                                                 12

ملک محمد: شوخی بود؟

آلما: قانون شهرم را گفتم دیوانه، شوخی کجا بود در این احوالاتم.

ملک محمد: این چه قانونی است؟

آلما: قانون نوشته شده ی بین ما و اژدهاست.

ملک محمد: کجاست این کج آئین اژدها؟ مگر شهر شما مرد ندارد؟

آلما: پهلوانانمان را شکست داده، باقی زورشان به اژدها نمی رسد. شاید هم بر ترس از اژدها.

ملک محمد: من با او درخواهم افتاد. راه بیفت و اژدها را نشانم ده.

آلما: خواهدت کشت.

ملک محمد: مگر تو را نخواهد کشت؟

آلما: من برای نجات و سیرابی شهر جانم را فدا ...

ملک محمد: من هم برای نجات چون تویی عشق.

آلما: باز گفت عشق.

ملک محمد: خوبست که می گویم.

آلما: حالا که مدعی عشقی راه بیفت. باید دید چند مرده حلاجی وراج عاشق.

                                                            ملک محمد و آلما بسوی اژدها می روند.

                                                            ملک محمد با اژدهایی که ماسکی شبیه چهره خود ملک محمد بر رخ دارد

                                                            می جنگد. در نهایت اژدها می گریزد.

ملک محمد: این از راه آب مردم شهر. باز شد. اژدها گریخت. حالا به من، عاشق رخساره ی زیبایت، بگو کیستی ...

آلما: من همان سیبم. اگرم خواهی باید بجوئی و بیابی.

                                                            آلما ناپدید می شود.

                                                            تصاویر روی جام.

استاد: دو شخص در این وجود در جنگ اند/ تا بخت که را بود، که را دارد دوست.

        در اصل انسان با خود و نفس خود و خواسته های خود در جنگی ابدی است. شیطان در روح لانه دارد.

        نفس و شیطان هر دو یک تن بوده اند/ در دو صورت خویش را بنموده اند.

        شهوت آدمی را به حیوان و در نهایت به شیطان تبدیل خواهد کرد. شهوت و خواسته سیرنشدنی آدمی. در هر زمینه ای.

        زانکه خوی بد بگشته ست استوار/ مور شهوت شد ز عادت همچو مار

        مار شهوت را بکش در ابتدا/ ورنه اینک گشت مارت اژدها.

        در جان هر انسان اژدهائی است که او را به خویش کشاند تا شیره ی جانش کشد. ملک محمد با پا گذاشتن جهت

        رهانیدن عشقش توانست اژدهای وجودش را فراری دهد. اژدها اما زنده بود هنوز.

ملک محمد: آشنائی دیدم و ندیدم از پس آن دیدار جانبخش و روح افزا. ناهویدا سودائی شد، به خیال انگار. اینک منم تنها و

                 بی کس. نه دلخوش به تنگ جای اینکم، نه همدمی گیرد غبار از جان و روحم. آهای زیبا روی برگرد.  13

                 نیست. یک زمانی، آن دم که راهی این سفر شدم، آشیق آس آتایم راه بلد و کمک حالم شد، بگذار صدایش زنم،

                 شاید از گوشه ای برون آید و راهم نماید. آهای مرد روشن بین، آهای آشیق راه بلد. آهای، کجایی تو؟ آشیق

                 راهم نما، که سخت مانده و بی چاره گشته ام در این ظلمت بی پایان. آهای. آهای. از او نیز اثری نیست. چه

                 کنم اینک؟ خودم را راهی راهی کردم ناشناخته. اینک نه راهی به پیش دارم و نه می دانم از کجا آمده ام. دست

                 به هر طرف برم از دستگیری خبر نیست. به نگاهبانی سیبی خواب بر خود حرام کردم، دیوکی بدکار سیب از

                درخت ربود و من از پی یافتنش کارزاری آغاز کردم با راه. نماندم و آمدم. اینک در پس جنگ و رویارویی با

                اژدها و دیو و سرنوشت، خواهان رهسپاری ام تا در تاریکی نمانم و خورشید را باز بر آسمان نظاره کنم. چه کنم

                اینک؟ جان خسته را به امید کدامین مژده از خاک برگیرم باز؟ آهای زمانه سخت اینگونه ماندن، آهای راهگشائی

                که راه از بیراهه نشانم دهد، چه کند این خسته ی رنجور؟

                چنین ناامید نتوان زیست. این خود مرگ است. صدای مرگ را در تک تک استخوانهایم می شنوم. صدای مرگ

                را در درون تن و روان و روحم می شنوم. نه، این نباید روی دهد. نباید چنین زار و ناتوان بمیرم. من نور و

                روشنائی را خواهم یافت. دوباره جان خواهم گرفت. دوباره راه خواهم افتاد. دوباره و هزارباره. صدای مرگ

                جان و روحم را بشنوم هم نباید ناامید شوم، که، مرگ من خواست آفریننده من نیست. بی شک اویی که مرا به

                جهان آورده راهی برای برون رفتم از این ظلمت سرا نیز آفریده. باید از او بخواهم.  

                آس آنا تو ای مادرخدای پیام آور از اولوآک، راهم نما. فرشته ی پاک خدا با او بگو انسانت تنهاست.

                آنام آس آنام آس آنام آس آنام آس. سن منه بویوک آسسان. آسان، آسان، آسان. چاغیران سسی می، ائشید منیم

                اولو آسیم، اولو آکیمین یولون گوستر منه. اولوآس، اولوآک یول آچ منه. آک لارا چیخان بیر یول.

                                                            تصاویر روی جام.

استاد: فلک از بهر عاشقان گردد/ بهر عشق است گنبد دوار

        نی برای خباز و آهنگر/ نی برای دروگر و عطار.

        ملک محمد که تمامی خاک را شخم زد و گندم درو نمود، با عشق چشم به زیبائی ها گشود. چشم گشود، اما به دنیای

        سیاه زندگی این جهانی، عشق بی معنا بود. با اژدهای عشق ناآشنای عشق دزد رخ در رخ شدو جنگید. او، اما در نهایت

        با سایه خویش روبرو شده بود. آن قسمت از وجود خود که چون اژدهائی بدکاره است و زشت. اینک او باید از سایه

        خود بگریزد، از سیاهی وجودش. او باید راهی به دنیای روشنی ها بیابد، برای رهائی از دوزخی که در آن گرفتار بود.

        دوزخ است آن خانه کان بی روزن است/ اصل دین ای بنده روزن کردن است.

        روزنی باید جست از برای بیرون رفت از تاریکی.

        گرچه رخنه نیست عالم را پدید/ خیره یوسف وار می باید دوید

        تا گشاید قفل و در پیدا شود/ سوی بیجایی شما را جا شود

        آمدی اندر جهان ای ممتحن/ هیچ می بینی طریق آمدن

        تو ز جایی آمدی وز موطنی/ آمدن را راه دانی هیچ نی

        گر ندانی تا نگویی راه نیست/ زین ره بیراهه ما را رفتنی ست.

        ملک محمد در آستانه آخرین نبرد خود قرارداشت. نبرد پرنده جان که عاشق آسمان و پرواز بود با اژدهای تن   14

        که عاشق خاک بود و ماندن و نرفتن.

        آن مار زشت را تو کنون شیر می دهی/ نک اژدها شود که به طبع آدمی خوری ست.

        در ناخودآگاه او کسی انگار گفت با او؛

        خوی ملکی بگزین، بر دیو امیری کن/ گاو تو چو شود قربان، پا بر سر گردون نه.

        ملک محمد نتوانست دوام بیاورد. تن او جان و روحش را سخت دربرگرفته بود و او در پی رها کردن جان و روحش

        از اسارت بدن بود. تا بتواند پرواز کند و بر زمین بازگردد.

                                                            مار، که همان اژدهاست، بسوی لانه قوش در حرکت است.

                                                            جوجه های قوش در تب و تابند.

                                                            ملک محمد با شنیدن صدای جوجه ها متوجه حرکت مار بسوی لانه قوش

                                                            می شود.

                                                            رقصندگان رقص جنگ انجام می دهند.

                                                            ملک محمد با مار درگیر می شود و درنهایت مار را می کشد.

                                                            ملک محمد از بس خسته است، بی هوش بر زمین می افتد.

                                                            قوش از آسمان پائین آمده و متوجه ملک محمد شده، می خواهد با سنگی

                                                            او را بکشد اما با سروصدای جوجه هایش متوجه لاشه مار شده و پی به

                                                            اصل موضوع می برد.

                                                            ملک محمد از خواب بیدار می شود.

قوش: خوب خوابیدی دوست نجات گر جوجه های من.

ملک محمد: خرسندم جوجه هایت سالمند و من دوستی چون تو پیدا کرده ام.

قوش: تو نبودی مار آنها را خورده بود.

ملک محمد: نوبت قبل از دستم گریخته بود این اژدهای زشت کردار. باید با او حسابم را پاک می کردم.

قوش: اینک نوبت من است کاری برای تو بکنم.

ملک محمد: کجا بودی که مار سراغ جوجه هایت آمده بود.

قوش: از پی یافتن غذا برای آنها روی زمین رفته بودم.

ملک محمد: آه دنیای روشنائی. چه دلتنگ دیدنتم زمین. دلتنگ دیدن خورشید و ماه و ستارگانم. دلتنگ دیدن آدمیانم. چه خبر

                از آنجا؟

قوش: روزگار را خوب ندیدم. گرسنگی و بیماری بیداد کرده بر روی زمین. مردمان آنجا دارو و غذا ندارد، یعنی مردمان نه

         سکه ای دارند و نه جواهری تا بدهند و دارو و غذا بخرند.

ملک محمد: اینجا، در جهان زیرین زیور و جواهر بسیار است.

قوش: آنها که نمی دانند.

ملک محمد: کاش یکی باشد برایشان ببرد.

قوش: چرا تو نبری؟                                                                                                           15

ملک محمد: من به دنبال یافتن سیب جاودانگی اینجا آمده ام. چند بار یافتمش، باز گمش کرده ام. تا او را نیابم شرم دارم

               بازگردم، پیمانی با خون خود بسته ام. با پدرم پادشاه.

قوش: مرا یاد داستانی انداختی. سالیانی پیش از این خود شاهد آن واقعه بودم.

ملک محمد: بگوی.

قوش: گفتم خوب گوش فرادار. ملک محمد گفت با جان و دل خواهم شنید. گفتم من قوش بلندپروازی بودم به کوهستان

         های قاف آس. بام سرزمین آس ها. مردی را دیدم پیریم آتا نام. اینک من پیریم آتا.

                                                            آلما ظاهر می شود.

آلما: من نیز گونش. آتش.

ملک محمد: ...

قوش: سوس. دانیشما. باخ اویونا.

آلما: آی پیریم آتا.

قوش: چه کسی نام مرا بر زبان آورد؟

آلما: منم آتش، نامم گونش. خورشید.

قوش: نسوزد جانم؟

آلما: فکر جان خود باش. این کار درستی است، اما، فکر جان دیگران هم باش.

قوش: دیگران؟

آلما: مردمان بر زمین در سرما بر خود لرزانند. نه غذایی بر اودجاقی و نه آتشی برای گرم کردن جانی.

قوش: از من چه کاری ساخته است؟

آلما: مادرت نام تو را پیریم آتا نهاد، پدر و خدای آتشی تو.

قوش: باشم، این با گفته تو چه نزدیکی دارد؟

آلما: تو باید آتشی از من گونش بگیری و برای مردمان به هدیه بری.

قوش: با خدایان چه کنم؟ آنها آتش را از مردمان دریغ کرده اند.

آلما: خدایان را رها کن. تو آدمیزاده ای، مردمان محتاج تواند.

قوش: از فرمان خدایان سر بپیچم مرگم حتمی است ...

آلما: سر نپیچی هم حتمیست. این سرما امروز آنسوتر از توست اما اگر به آتشی در برابرش نایستی فردا جان تو هم از سردی

      در هم خواهد فسرد.

قوش: تا فردا خدا بزرگ است ...

آلما: خدا به مردمانی چون تو درایت و هوش داده تا گلیم خود از آب بیرون کشید، خود نخواهید او برایتان هیچ کاری

      نخواهد کرد ...

قوش: چرا من؟

آلما: تو جاودانه خواهی شد. پدر آتش خواهی شد.

قوش: ترس دارم.

آلما: هر کاری اول راه سختی دارد و ترس از ناشناخته ها. شروع شود ترست خواهد ریخت.                         16

قوش: چه باید کنم؟

آلما: این آتشی از جان من. برگیر و برای مردمان هدیه بر.

قوش: گونش گفت آتش را بگیر و به مردمان هدیه ببر. پیریم آتا آتش را گرفت و داد به مردمان سرزمینش آس. زمین از سرما

         نجات یافت. خدایان پیریم آتا را در قاف آس به زنجیر کشیدند و مرا گفتند هر روز جگر او را بخورم.

ملک محمد: آه چه سرنوشت بدی ...

قوش: من اما نه او را که زنجیرش را خوردم. هر روز کمی. روزی که جویدن زنجیر تمامی گرفت پیریم آتا را رها کردم برود

        در میان مردمان زندگی کند. خدایان نتوانستند او را از دیگر مردمان بازیابند. مرا اما به جهان زیرین فرستادند. اینجا.

ملک محمد: نتیجه داستان؟ مگر نه اینکه تو اسیر جهان زیرینی کنون؟

قوش: نام و یاد من جاودانه در دل مردمان ماندگار است. افتخار بزرگیست برای من.

ملک محمد: وای از این جاودانگی که هر چه می کشم از این نام است.

قوش: تو مردمانت را ارمغانی از زیور و جواهر خواهی برد و آنها از گرسنگی و نداری رها خواهند شد. این نامت را جاودانه

         خواهد کرد.

آلما: نه تنها نامت را جاودانه خواهد کرد که مردمان را یاد خواهد آورد مردی و مردانگی هرگز مرگ را نخواهند پذیرفت.

ملک محمد: من قول داده ام سیب جاودانه را بیابم ...

قوش: تو جاودانگی را یافته ای ...

آلما: این جاودانگی ارمغان تو به مردمانت خواهد بود.

ملک محمد: تو کیستی؟

آلما: من همان سیبم.

                                                            آلما ناپدید می شود.

ملک محمد: چه شد؟  کجا رفت؟

قوش: مردمان دیده به راه دارند.

ملک محمد: باز گمش کردم ...

قوش: کمکشان نخواهی کرد؟ مردمان را.

ملک محمد: باز او را خواهم دید؟

قوش: شاید. روزی . امروز اما من می توانم به جهان بالا ببرمت. باید راه افتاد.

ملک محمد: آری شاید. خب، راست گفتی، باید رفت.

قوش: گفتم برای اطعام من گوشت و آب با خود خواهیم برد. بردیم. قرار شد او بر پشت من بنشیند و هر بار گوشت یا آب

         از او خواستم در دهانم اندازد. در آخرین منزل گوشت از دست ملک محمد افتاد. بار اول گوشت خواستم، نداد. بار

         دوم گوشت خواستم، گوشت از دستش افتاده بود. تا خواستم بار سوم دهان باز کنم از گوشت پای خود برید و در

         دهانم گذاشت. شیرین تر از گوشت های قبلی بود. فهمیدم. نگهش داشتم و در روی زمین پس دادم تا بر زخم پا بنهد،

         آن دم که گوشت از پایش برید از خود گذشتن او در نهایت بود. ملک محمد از آزمون سربلند بیرون آمد. اکسیر

         جاودانه ی از خود و از خواسته ی خود برای مردمان گذشتن، ارمغان ملک محمد بود. هرچند مردمان سرزمینش زیور

         و جواهرات او را بیشتر پسند کردند.                                                                                17

ملک محمد: گفتم مرغ خوش پرواز زندگی دوباره ام را مدیون توام. گفت خود توانستی. گفتم باز خواهمت دید؟ گفت این

                موی من، هر زمان خواستی و چیزی لازم داشتی آتشش زن، در چشم بر هم زدنی هویدا خواهم شد. گفتم او

                چه؟ گفت دستت. پرواز کرد و ناپدید شد. سیب در دستهای من بود. آلما جان.

سیروس: یعنی که قوش ملک محمد رو از جهان زیرین بالا آورد ؟

شیوا: با طلا و یاقوت و زمرد؟

سیروس: ممکنه؟ یعنی یه مرغ تونست این مسیر رو پرواز کنه؟

شیوا: با یه آدم سوار شده بر پشتش؟

استاد: نظر تو چیه آیدین؟ الی؟

الی: تصویر روی جام نشان داده تونسته.

آیدین: در شب معراج، شاه از بی خودی/ صد هزاران ساله ره کرده طی.

الی: خود چه باشد پیش او هفت آسمان/ بر مثال هفت پایه ی نردبان.

استاد: عرفان مولانا نیز همین را قبول دارد.

        نفس شومت را بکش کان دیو توست/ تا ز جیبت سر بر آرد حوریان

        چون بکشتی نفس شومت را یقین/ پای نه بر بام هفتم آسمان.

آیدین: مرغی که ز دام نفس خود رست/ هر جا که بر پرد نترسد.

استاد: در بیضه ی تن مرغ عجیبی/ در بیضه ی دری، زان می نپری

        گر بیضه ی تن سوراخ شود/  هم پر بزنی، هم جان ببری.

الی: کی بود کز قفس برون پرد/ مرغ جانم به سوی گلزاری.

سیریس: این از کجا نشات گرفته؟

شیوا: ممکنه یعنی؟

استاد: این از عشق نشات گرفته.

سیروس: عشق چی؟

استاد: پرسید یکی که عاشقی چیست؟/ گفتم که مپرس از این معانی

        آنگه که چو من شوی ببینی/ آنگه که بخواندت، بخوانی.

آیدین: عاشقی چه بود؟ کمال تشنگی/ پس بیان چشمه حیوان کنم.

الی: شاخ عشق اندر ازل دان، بیخ عشق اندر ابد

      این شجر را تکیه بر عرش و ثری و ساق نیست.

سیروس: این اشعار مولوی رو خوب دارین به جام ربطش می دین ها، مولوی اما وقتی زنده بود جام زیر خاک قرار داشته،

             سی و چند سال پیش از زیر خاک بیرون آوردنش نه!؟

شیوا: خوب گفتی سیروس جان.

الی: شد جان؟

استاد: مولوی از شمس تبریزی چیزها یاد گرفته. تبریز و تپه حسنلو با هم فاصله ای ندارند. یا شمس داستان را از     18

        نیاکانش شنیده و با مولانا گفته، یا نوشته ای داشته و با او در خواندنش شریک شده، یا چیزی شبیه این. و صد البته

        ناخودآگاه جمعی یونگ هم مدنظر باید باشد. مولوی هم به نوعی از همان قومیست که شمس و سازنده جام بودند.

        داستان ملک محمد سینه به سینه نقل شده. تا زمان مولانا و شمس. تا امروز. این چیز غریبی نیست. این قصه بر اساس

        عرفان و راه عرفانی عشق قابل تفسیر است. تن انسان چون چاهی است، روحش مرغیست. اگر طلب و عشق باشد

        روح انسان با پرورش خواهد توانست از چاه تن جدا شود و آدمی را با خود بالا برد.

        گر تو را آنجا برد نبود عجب/ منگر اندر عجز و بنگر در طلب

        کین طلب در تو گروگان خداست/ زانکه هر طالب به مطلوبی سزاست

        جهد کن تا این طلب افزون شود/ تا دلت زین چاه تن بیرون شود.

الی: اگر با پر عشق بپری پرواز ممکن خواهد بود.

      ای دل باز شکل من، جانب دست عشق او/ با پر عشق او بپر، چند به پر خود پری؟

استاد: عشق همان جاودانگیست که ملک محمد در پی آن بود. جاودانگی جان و روح.

        عشق نان مرده را جان کند/ جان که فانی بود جاویدان کند.                                            

آیدین: در پیش ذوق عشقش، در نور آفتابش/ تن چیست؟ چون غباری، جان چیست؟ چون بخاری.

الی: بی براق عشق و سعی جبرئیل/ چون محمد، در منازل کی رسی؟

شیوا: نه بابا. (به سیروس) دلم می خواد خفه ش کنم سیروس جان.

الی: عنکبوت دیو بر چون تو ذباب/ کر و فر دارد نه بر کبک و عقاب

     بانگ دیوان گله بان اشقیاست/ بانگ سلطان پاسبان اولیاست.

سیروس: ( به شیوا) منم دلم می خواد سر آیدین رو از تنش جدا کنم شیوا جان.

استاد: تو چه دانی که ما چه مرغانیم؟/ هر نفس زیر لب چه می خوانیم؟

        چون به دست آورد کسی ما را؟/ ما گهی گنج، گاه ویرانیم

        چرخ از بهر ماست در گردش/ زان سبب همچو چرخ گردانیم

        کی بمانیم اندرین خانه؟/ چون درین خانه جمله مهمانیم

        گر به صورت گدای این کوییم/ به صفت بین که ما چه سلطانیم

        چونکه فردا شهیم در همه مصر/ چه غم امروز اگر به زندانیم.

آیدین: و این ملت عشق است که همیشه ی خدا راهی دارد. راهی و دینی که در نهایت از خاک به خدا خواهد رسید.

         ملت عشق از همه دینها جداست/ عاشقان را ملت و مذهب خداست.   

الی: برای همین است که باید مست شرابی شد که از بالاست،

      قضا خواهی که از بالا بگردد/ شراب پاک بالا را بگردان.

استاد: و چنین که شدی خواهی گفت،

        باده از ما مست شد نی ما از او/ قالب از ما مست شد نی ما از او.

الی: (به آیدین) باید که جمله جان شوی، تا لایق جانان شوی/ گرسوی مستان میروی مستانه شو مستانه شو.

آیدین: (به الی) سئویرم سنی.

الی: بچه ها همه با هم، یک دو سه ...                                                                                       19

همه با هم: همه خاک شوم، خاک شوم تا ز تو سرسبز شوم/ آب شوم، سجده کنان تا به گلستان برسم

             چونکه فتادم ز فلک ذره صفت لرزانم/ ایمن و بی لرز شوم چونکه به پایان برسم

             چرخ بود جای شرف، خاک بود جای تلف/ باز رهم زین دو خطر چون بر سلطان برسم

             عالم این خاک و هوا گوهر کفر است و فنا/ در دل کفر آمده ام تا که به ایمان برسم.

آیدین: چه شعرهایی، همه عشق.

الی: چه شب شعری شد.

استاد: امروز روز خوبی بود. داستان خوبی برای شما تعریف شد. از گذشته ی این سرزمین. قصه تمام شد اما قصه همچنان

        باقیست که مولانا گفت،

        بار دیگر ما بقصه آمدیم/ ما از آن قصه برون خود کی شدیم.

                                                                                                    پایان

                                                                    98.10.18                                                                    

                                                         آس اولدوز. آس اوربایجان. اورآنا.

                20

متن نمایشنامه: آس آنالی ملک محمد ...

                                                            صحنه: موزه ایران باستان.

                                                            جام زرین حسنلو بر روی سکویی قرارگرفته است.

                                                            آیدین با گوشی همراه، فیلم می گیرد.

آیدین: بهار رختاش رو از رو درختا جمع کرده بود. درختا لخت نبودن هنوز. پاییز نبود که خزون بشه بریزه درختا برگاشون

         رو زیر پای آدما. تازه داشت می اومد. داغی تابستون و گرمی و گرما. تهران حتی آخر تابستوناش داغه.

استاد: شعر بود یا یه پز برا فالوورا؟

آیدین: استاد بیاین تو کادر، آها خوبه، خب هوای تهران گرم تر از طرفای ماست.

شیوا: طرفای ما بدتره. داغ مثل تن تب کرده. داغ شدی تا حالا؟

آیدین: ها؟

شیوا: له له بزنی.

آیدین: ...

شیوا: برا آب. بزنی تنت رو بره ته آب خیس شه وجودت نمونه گرمی و داغی.

آیدین: استاد اینجاست ها!!! نگهبونم داره نگامون ...

شیوا: بکنه. تا به جام دست درازی نکنی کارت نداره. دستت درازه تو مگه؟ طفلکی.

آیدین: جام؟!

سیروس: خوب کنار گرفتین بی خبر. خوشین شنگولا؟ جام زرین حسنلو عروس بزمه یا شیوای خوش چهره و رخ؟

آیدین: خوبی سیروس ...

الی: به به، همه هستن جز ما یکی. سلام استاد.

استاد: سلام.

سیروس: کجایی پیدات نیست؟

الی: آیدین دیده بودیش قبلا؟ وای چه شکوهی.

سیروس: بری جلوتر بیرونمون کردن ها، از ما گفتن الی جان ...

شیوا: جام که عروس باشه، کی، کی نگات کنه معلوم نیست.

الی: عاشقشم.

سیروس: مثل من که عاشقم کثیف، البته مورد من یکی جام نیست و ...

الی: بهش دست بزنم؟

آیدین: فکر نکنم اجازه بدن.

سیروس: برم هماهنگ کنم بیام ...

استاد: نه.

شیوا: چه نقش و نگارای قشنگی. منم عاشقشم.

استاد: چند بازی عشق با نقش سبو/ بگذر از نقش سبو، رو آب جو.

شیوا: عاشقش نباشم؟!

سیروس: استاد از سعدی بود؟                                                                                              1           

استاد: نه.

شیوا: عطار؟

استاد: هر شعری بخونم امروز از مولانای جان خواهد بود. یا از مثنوی یا از دیوان شمس تبریزی. یک داستان هم امروز

         مدنظرم خواهد بود برای تشریح گفته هام؛ ملک محمد. خب، حالا چرا مولوی؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ ممنون که این همه

         همراهی کردین.

شیوا: استاد مولوی فوق العاده ست.

آیدین: استاد بخاطر نوع نگاه عارفانه – عامیانه ای که در شعرش هست؟

استاد: این مساله از کجا اومد تو فکرت؟

سیروس: استاد جدی نگیرین یه چیزی گفتن حالا ...

شیوا: وا ...

الی: آیدین خودت بگی بهتره ...

آیدین: نوع نگاه مولوی به عرفان در عین عالمانه بودن به زبان عامیانه مردم و کوچه بازار هست، خصوصا مثل هائی که

          می زنن، این شبیه داستان ملک محمد هست که یک داستان عامیانه ست.

استاد: عالی، انگار امروزمون شروع خوبی داشت. اما جام زرین حسنلو،

          کرد نقاشی دوگونه نقشها/ نقشهای صاف و نقشی بی صفا

          نقش یوسف کرد و حور خوش سرشت/ نقش عفریتان و ابلیسان زشت

          هر دو گونه نقش استادی اوست/ زشتی او نیست آن رادی اوست

          زشت را در غایت زشتی کند/ جمله زشتی ها به گردش برتند

          تا کمال دانشش پیدا شود/ منکر استادیش رسوا شود.

آیدین: می خواین داستان جام رو به شعرهای مولوی ربط بدین؟ الی ...

استاد: کی خونده داستانش چیه؟

شیوا: استاد نگفتین چرا نباید عاشقش بشم؟

استاد: دلا نقاش را بنگر، چه بینی نقش گرمابه/ مه و خورشید را بنگر، چه گردی گرد مه پاره.

شیوا: یعنی .............

الی: یعنی که روح اثر رو ببین و عاشقش شو.

شیوا: روح اثر؟!

استاد: این جهان دریاست و تن ماهی و روح/ یونس محجوب از نور صبوح

        تن همی نازد به خوبی و جمال/ روح پنهان کرده فر و پر و بال

        گویدش کای مزبله تو کیستی/ یک دو روز از پرتو من زیستی.

سیروس: من از پیر پاتالا خوشم نمی آد، حتی اگه عتیقه باشن.

استاد: جهان پیر را گفتم که هم بندی و هم پندی/ بگفتا گرچه پیرم من و لیک او را مریدستم.

        پیری و عتیقه مد نظر ما نیست. قصه ما قصه ی عرفان عاشقانه ست.

الی: تصاویر می خوان بگن عاشق برا معشوق هر کاری از دستش بربیاد ...                                                  2

شیوا: آیدین کجایی؟

الی: آیدین محو من نشو، بلدی داستانش رو بگو شیوا بشنوه.

شیوا: استاد من با سیروس موافقم. اینا مرده ن، زنده ها رو عشقه.

استاد: نمی شنوین؟ این داره حرف می زنه.

الی: اگه باشه گوش شنوایی حالا.

سیروس: استاد داستان چیه کلا؟

استاد: هر ظاهر درونی داره. برای رسیدن به درون اول باید ظاهر را دید. روح هر اثر را باید شناخت، منتهی پیش از آن باید

        جسمش را دید و بررسی کرد. این جام جسمه، تصاویر روی جام روح یک داستان. بقول مولوی:

        اولا خرگاه سازند و خرند/ ترک را زان پس به مهمان آورند

        صورتت خرگاه دان، معنیت ترک/ معنیت ملاح دان، صورت چون فلک.

        وقتی اشعار مولوی خوب بررسی شه متوجه این نقطه باید شد که از نظر مولانا نهایت خوبی توره آک شدن هست،

        تورک شدن. توره آک یعنی نظم روشنائی، نهایت نورانیت. کلمه تورک در اصل به این معناست. مولوی می گه اول عالم

        مادی بعنوان جسم هستی آفریده شد و پس از آن تورک بعنوان نهایت خوبی ها مثل مهمانی بدانجا پای گذاشت. امروز

        قصد ما رسیدن به اصل داستان جام هست. روشنائی و آگاهی. آک در زبان توره آکی به معنای نورانیت و آگاهی ست.

        بصیرت را بصیرت تو، حقیقت را حقیقت تو/ تو نور نور اسراری، تو روح روح را جانی.

        خب، حالا حقیقت داستان حک شده بر جام رو کی بلده؟

آیدین: الی مثل من اهل آذربایجان هست. انگار قبلا چیزهایی در این مورد شنیده و خونده. الی ...

الی: آیدین برای تو هم تعریف کرده بودم ...

استاد: الی. آیدین. ما منتظریم. من به عنوان استاد و شما به عنوان دانشجویان هنر، با کمک هم، داستانی نقل خواهیم کرد. من

        راوی قسمتی از داستان خواهم شد، ال تو و آیدین هم روایت خودتان را داشته باشید تا با هم پیش ببریم داستان را.

        بچه ها هم کمکمان خواهند کرد.

                                                            تصاویری از زوایای مختلف جام زرین حسنلو. این تصاویر در جاهای

                                                            مختلف نمایش تکرار خواهند شد.

ملک محمد: گفت آفریدمت. گفتم از ازل بودم. گفت بر جامی حک کردمت بمانی تا ابد. گفت زندگانی از آن تو، زندگی کن.

                 گفتم زندگانیم را بر جام حک کرده ای بماند جاودانه؟ دست مریزاد. کیستی تو؟ گفت مرا از هنر آفریده اند، نام

                 من عشق است.

                                                            رقصندگان رقص آئینی آفرینش را انجام می دهند.                       

                                                            آشیق ساز می زند.

آشیق: من اینک به آن روزگار بازگشته ام. پادشاهم. سه سیب مانده بر درخت جاودانگی و من، پادشاه پدر، دو فرزند پسر را

         نگاهبان درخت کردم سیبها از شاخه نیفتد. دیوی دو سیب را چید به گاه نگاهبانی آن دو تن پرور تنبل.

         اینک فرزند سوم من، ای ملک محمد،                                                                               3

         من پادشاه اورآرتیرها،

         تو را خوانده ام کمان و تیر برگیری و نگاهبان درخت و سیب باشی.

          بوگون گرک آس آنالی قالاسی سنه گووه نسین. اوخ دا سنین یای دا سنین.

ملک محمد: من به سن کوچک ترین فرزند توام پدر پادشاه. ناتوان تر از دو برادر بزرگتر خویش. این بار بر من گران نیست؟

                دوست ندارم خجالت زده باشم چون برادرانم، نگاهبان سیب جاودانگی نباشم بهتر است ...

آشیق: تو را اراده پولادینی است. شک مکن.

ملک محمد: ایمانتان را دوست دارم.

آشیق: من نیز اراده ی تو را فرزندم.

ملک محمد: شرایط پیش روی را چگونه باید ببینم؟

آشیق: در تو نوری است، روشنائی آن نور راهنمای تو در سختیها خواهد بود. هرگاه تصمیمت را کامل گرفتی و اراده کردی

        آغاز کنی، مترس گام در راه بنه.

ملک محمد: شما چنین می پندارید؟

آشیق: آری فرزندم، آری.

ملک محمد: حال که چنین است، حال که شما به توان این فرزند کوچک تان باور دارید پس من نیز ایمان می آورم. پادشاها،

                پدر، این به من واگذارید. دیده برنخواهم داشت از آن سیب. دو سیب را به نگاهبانی برادرانم از درخت جاودان

                ربوده اند، اما با شما عهد می بندم اگر سیبی دیگر ربوده شود، من، ملک محمد، پسر کوچکتان تا بازنگردانمش

                پای به درگاه همایونی تان نخواهم گذاشت. این هم قطره ای از خونم به نشانه پیمان.

                سوز وئریرم، سن امین اول آتام.

آشیق: محمد حبیب کائنات است و سرور انس و جن و فخر زمین و زمان. با پذیرش اسلام این نام جهانی شد.

        اما ملک محمد. آن جوان به آن دوره ای که قلعه ی آس آنای آس اوربایجان از آن اورآرتیرهای توره آک بوده هر چه

        نامیده می شده، با تابش روشنائی دین محمد، رسول آخرین الله، یگانه خدای ازلی و ابدی، نامش شد ملک محمد.

        نام قهرمان اورآرتیرها هر چه بوده، بر جام از نام هیچ نشانه ای نیست. 

                                                            تصویری از ملک محمد کمان بدست، حک شده بر جام.

                                                            آلما چون درختی ایستاده است. سیبی در دست دارد.  

                                                            ملک محمد کمان در دست نگاهبان درخت و سیب جاودانگی است.

ملک محمد: دور شو از چشمان سنگین ای خواب. با پدر عهدی بسته ام. اگر سرم رود بر عهد خواهم ماند. شرف مرد بسته به

                پاسداشت سخنی است که بر زبان آورده. اینک منم نگاهبان درخت جاودان تا سیب بماند بر شاخه و دست

                ناپاک اهریمنی نرسد بر آن. دور شو خواب از من. دور شو. چه سنگین است هجوم خواب بر دیدگانم. بگذار

                انگشت به زخم خنجری و این نمک درد گیرد تا خواب دور سازد از من. چه دردی دارد این زخم، لیک از درد

                سرزنش های پدر کم از کم است و ناچیز. من او را، پدرم پادشاه را، ناامید نخواهم کرد.               4

                اوزاق گز یوخا گوزله ریمدن. اوزاق گز.

                                                            قارادئو می خواهد سیب را بدزدد.

                                                            ملک محمد با قارادئو درگیر می شود.

                                                            قارادئو در حالیکه درمی رود با خنجری سیب را از درخت جدا می کند، اما

                                                            دستش با خنجر ملک محمد زخمی می شود.

                                                            آلما حیران این سو و آنسو در حرکت است.

                                                            قارادئو در این گیر و گرفت گاهی هویدا و گاه از دیده ها ناپدید می شود.

ملک محمد: آهای  بد ذات دیوک دزدکردار، تا آنسوی زمین هم بگریزی دنبالت خواهم آمد. این رد خون آن دیوک بدذات

                نیست؟ باید رد خونش را بگیرم و از پی او اسب بروم. حتی شده اگر اسب بتازانم. بتاز اسب تیزپای من.

                آس توره لر آتی، آیاق چال یئره. قیرآتیم اوچمالی اولسان اوچ دالیسیجاق کوتو دئوین.

قارادئو: گمان کرده به همین راحتی خواهد توانست به من رسد؟ زهی خیال باطل.

ملک محمد: چند قدم بیشتر دور نیستم از او. باز ایست از تلاش بی فرجام دیوک زشت کردار ...

قارادئو: آغاز نکرده در پی فرجامی؟

ملک محمد: با نور تاریکی رفتنی است.

قارادئو: اگر بتواند دوام آورد، نور.

ملک محمد: چشمهایت را باز کنی خواهیش دید.

قارادئو: بهتر آن است فراموشش کنم.

ملک محمد: اینک این روشنائی من.

قارادئو: و این هم جادوی من.

ملک محمد: آه، اسبم از نفس افتاد. باز باید بتازم. باید گاری و گاری کشی بیابم.

قارادئو: و این جادوی دوم من.

ملک محمد: آه، گاری کشم از نفس افتاد.

قارادئو: گفتم هنوز ترفندها در چنته دارم و تو از آن بی خبر است. گفت ترفندهایت یکی یکی بر باد خواهم داد. گفتم من،

          دیو سیاهی هایم. ردم را هیچ کس نتواند گرفت. سیاهی ها خانه ی من است. کو چشمی که در سیاهی بتواند دید؟

ملک محمد: اینک اگر اسبی نیست گاو نری را گاری کش گاریم خواهم کرد، که، نتوان ماند. باید تاخت از پی آن دیو. بتاز

                گاو نر، بتاز.

قارادئو: باز نماند و آمد. لعنت بر او. نباید سیب را از دست دهم.

ملک محمد: آشکار شو. رخ در رخ. من، اینجا ایستاده ام.

قارادئو: او رهایم نخواهد کرد. باید به دنیای پایین روم تا گمم کند. دنیای سیاهی ها. این هم جادویی دیگر از من.

                                                            آلما رقصی آغاز کرده است؛ انگار سقوط از آسمان را تجربه می کند.                                                         

                                                            ملک محمد پشت دیواری نامرئی گرفتار شده و نمی تواند جلو برود.

                                                        آشیق ظاهر می شود.

آشیق: اینک تو، ملک محمد، بر آستانه ی دنیای دیگر ایستاده ای.                                                          5

ملک محمد: دنیای دیگر؟

آشیق: نمان. تجربه اش خواهی کرد. برو.

ملک محمد: راه از بیراهه چگونه بازشناسم؟

آشیق: درون تو نوری زنده خواهد شد با نوشیدن باده این جام. باده ی ناب از روز الست.

        بو ایچملی نی، آل آس گونو تانری وئریب اینسانا. اونا آس آل دیین گون.

        روز ازل این ناب شراب را خدای یگانه هدیه راه انسان نموده است. بنوش. راه را خواهی شناخت به مستی این باده. هر

        کجا بیراهه روی، اوضاع اطرافت، سخت آزارت خواهد داد، بی نور خواهی شد.

ملک محمد: در آن بی روشنی چگونه راه بیابم از بی راه؟

آشیق: هر زمان دیدی علیرغم خستگی و ناامیدی شوق راه با خود می برتت بدان آن راه را درست رفته ای. راهت همان است.

        باید ادامه دهی.

ملک محمد: تو آس آتای منی، استاد منی. کاش همراهم باشی.

آشیق: برو. نمان.

ملک محمد: تو نیز با من همراه شو.

                                                            صدای آلما از دور بگوش می رسد. ترانه ای می خواند.

ملک محمد: چه صدایی است؟ زیباست. دلم از جای کنده خواهد شد.

آشیق: گفتم این جام. بنوش و بگذر. بی مستی باده ی جام راه به دنیای دیگر نخواهی برد. صدای آلما که آمد راهی شده بود از

         پی یافتن صدا.

                                                            ملک محمد بی آنکه متوجه باشد بدنبال یافتن صدا راهی شده است.

آشیق: در پی او، من اورآرتیر آشیقی، دو گوسفند قربانی کردم. گوشتشان از آن گرسنگان باد. ملک محمد دعای آنها را نیاز

         خواهد داشت.

                                                        تصاویری از جام زرین.

                                                       آشیق ساز می زند.

                                                           رقصندگان رقص فرورفتن در سیاهی را انجام می دهند.

ملک محمد: من انگار از رودی گذشتم، بی چرخ و گاری کش و گاو نر و استادم آس آتا. تنها. باده درون جام، نور درونم شد،

                تا در سیاهی دنیای زیرین راه از بیراهه بازشناسم.

                                                        الی به همراه دانشجویان ترانه آیریلیق را می خواند.

آیدین: اولین بار الی بود که گفت چی بوده داستان این جام زرین حکاکی شده. محو تماشای خودش بودم. گفت این دیدن

         داره.

         دئدیم گوزل سن.

الی: دئدیم آی بیتیب اوزومده؟

      گفتم خوب سیرش کن. هم تاریخه، هم گذشته تاریخ.

آیدین: گفتم با هم بودن گذشته تاریخ و تاریخ رو نفهمیدم.                                                                6

          گوزلرین آمما اولدورور منی.

الی: گفتم جام بیشتر از سه هزار سال قدمت داره. داستان نقش و نگار حک شده روی جام پیش از آفرینش توسط هنرمند

        سازنده اش، سینه به سینه نقل شده رسیده بهش، تا از داستان نقل شده نقش خیال حک کنه روی جام زرین تپه

        تاریخی حسنلوی دشت سولدوز آذربایجان.

        دئدیم اوغلان باخ بونا، گوزللیک بوندا.

                                                            تصاویر تپه حسنلوی سولدوز آزربایجان همراه با اشیا یافته شده از آنجا.                                      

آیدین: خود تپه بیشتر عمر داره. دایسون ، باستانشناس آمریکائی گفته ده دوره عمر کرده. جام مال یکی از دوره های وسطی

          است.

          من ازلدن سنه وورغونام.

الی: حفاری چند دوره قدیمی تر هنوز انجام نشده.

      آشک دیله گلمز.

آیدین: زندگی اینجا جاری بوده. شبی اما وحشیان هجوم آورده و تپه را سوزانیده اند.

         چه صحنه ای. دو عاشق در آغوش هم سوخته اند.

         او دونیامدا منله اول باری.

استاد: تمامی تپه های خاورمیانه در یک تاریخ خاص و با فاصله کمی از هم سوزانده شده اند. انگار دشمن مشترکی همه ی

        آنها را آتش زده است. تپه مشهور حسنلو یکی از تپه های آتش گرفته است. منتهی اشیای زیادی مثل همین جام زرین

        یادگار مانده برای ماها.

شیوا: یعنی نابودگری همه آنها را همزمان نابود کرده؟

سیروس: آتیششان زده. همه را با هم. مثل فیلم ها.

شیوا: چه مرگ وحشتناکی. تصور کن. من خدای جنگ و نابودی ام. یکی همچین فریادی زده. بعد، بعد دستور داده، الهام کرده

       یا چیزی مثل این، همه جا را آتش زنید. به دستور من. خدای نابودی.

سیروس: یکی هم شده سرکرده تاخت و تاز و و شمیشر کشیده و با تیرها آتش را انداخته بر سقف و بام. بسوزید در آتش،

            منم سرکرده ی فاتح.

استاد: شیخ هندو به بام برآمد/ نی تو ترکی درافکن از بامش

        کم او گیر و جمله هندوستان/ خاص او را بریز بر عامش

        طالع هند خود زحل آمد/ گر چه بالاست نحس شد نامش

        رفت بالا نرست از نحسی/ می بد را چه سود از جامش

        بد هندو نمودم آینه ام/ حسد و کینه نیست اعلامش.

        خدایگان سیاه در اشعار مولوی به شکل هندویان سیاه پرست جلوه کرده اند که همیشه تاریخ، از ازل تا ابد، دشمن نور

        و روشنائی و سپیدی خواهند بود و سلاحشان را برای از بین بردن آک پرستان و روشنی خواهان جهان بکار خواهند

        گرفت. آتش زدن هستی انسانها و تمدن ها یکی از روش های آنها در طول تاریخ بوده است. اینها در هر لباسی باشند

        دشمن نورانیتند.

آیدین: اینجا، در تپه حسنلو نیز همچون دیگر تپه ها آتشی انداخته اند بر هستی مردمانشان. مرگ را هدیه آورده اند.    7

استاد: مرده تر از تنم مجو، زنده کنش به نور هو/ تا همه جان شود تنم، این تن جانسپار من.

         از مرگ و نیستی گفتیم. اما اگر در جام و نقش و نگار آن دقیق شویم بیش و پیش از هر مساله ای با زندگی روبرو

         هستیم.

         پایین جام صفحه شطرنجی حک شده است. مست از شراب الست چهار قوچ هر یک صفحه این شطرنج را در امتداد

         زمان بی زمان پیش می برند، مثل زمین در گردشش بدور خورشید روشنائی بخش. ابدیت محض.

          آیدین و الی ادامه بدین لطفا.

                                                            الی جام در دست به همراه رقصندگان می رقصد. رقصندگان و الی انگار در                                                             حال ساخت جام هستند.

صدای الی: دئدیم یاشا.

صدای آیدین: یاشادیم جام اوسته ایللر بویو.

                                                            تصاویر روی جام.

                                                            آلما به صلیب کشیده شده است.

                                                            قارادئو کنار آلما دراز کشیده و بخواب رفته است.

                                                            ملک محمد هویدا می شود.

ملک محمد: کیستی تو چنین در بند و زنجیر؟ توئی که چون خورشیدی سپید در کنار این دیو سیاه رخی!؟

آلما: خورشید ربوده شده.

ملک محمد: بازت خواهم گرداند، به آسمان. راست بگو با من، افسانه مباف. کیستی؟

آلما: اول رهایم کن. این دیو هراسناک و برادرانش نگاهبان منند و خواهرانم.

ملک محمد: برادران دیو کجایند؟

آلما: هرکدام در اتاقی پیش خواهرانم بخوابند.

ملک محمد: گمان نکرده اند گذر من اینجا خواهد افتاد.

آلما: اینجا جایی برای آدمیزادگان نیست.

ملک محمد: بیدارش کن. باید با او گفتگو کنم.

آلما: گفت و شنودی با دیو؟

ملک محمد: پیش از آنکه دست به شمشیر برم.

آلما: او هیچ منطقی را برنخواهدتابید.

ملک محمد: با این همه من با او حرف خواهم زد.

آلما: سودی در برنخواهد داشت.

ملک محمد: اگر تا به امروز تو و خواهرانت را نکشته اند ...

آلما: تا امروز ما غذای آنها را آماده کرده ایم، هر صبح و نهار و شام.

ملک محمد: تو کنار بایست. خودم با او صحبت خواهم کرد. آهای دیو بد رخساره، برخیز.

قارادئو: آهای دخترک مگس را بپران. وزوزش خوابم پریشان کرد.                                                      8

ملک محمد: خواب بس است. بیدار نشوی گوشهایت را خواهم برید.

قارادئو: صدای مرد در سرای من؟

ملک محمد: اگر با صاحب این صدا راه نیایی مرگت حتمیست. برخیز.

قارادئو: تو کیستی از مرگ چون منی دم زنی؟

ملک محمد: آه تو همانی که از دستم گریختی! آنجا، روی زمین گریختی، اینجا چه خواهی کرد؟ سیب درخت جاودانه ی 

                پدرم پادشاه کجاست؟

قارادئو: میهمان ناخوانده داریم انگار. خوب است. دخترک آماده باش، حتم دارم تن این را خوب خواهی پخت.

ملک محمد: پس آنکه سیبم را برگرداندی، تن تو اما طعمه ی ماران و موران زیر زمین خواهد شد. این نیز با من برخواهد

                گشت.

قارادئو: زهی خیال باطل.

                                                            قارادئو با ملک محمد درگیر می شود.

                                                            رقصندگان رقص جنگ را انجام می دهند.                                                          

                                                            ملک محمد در نهایت بر قارادئو و برادرهای او که به کمکش آمده اند غلبه

                                                            کرده و می خواهد سر از تنشان جدا کند.

                                                        آشیق هویدا شده و ساز می زند.

ملک محد: آه آشیق آس آتام. خوش گوردوک آس آتام.

آشیق: چه می کنی؟

ملک محد: این همان دیوک سیب دزد است. جای سیب را از او پرسیدم، نگفت. پس مرگ این دیو و برادرانش خواهم جست

               سیب جاودانگی بیابم و بازگرداندنم.

آشیق: آنها را مکش.

ملک محمد: پلیدی را رها کنم؟

آشیق: در بندشان کش.

ملک محمد: اینها آزاد شوند دست به همان زشتی نخواهند آلود؟

آشیق: با خودشان خواهد بود چه کاری انجام دهند.

ملک محمد: پس چرا رهایشان کنم؟

آشیق: قرار هست تو سیب ربوده شده را بازگردانی. بدی را با بدی جواب ندهی خوب است.

ملک محمد: خواهان دوام بدی باشم؟

آشیق: به زنجیری گرفتارشان کن. اگر آنها را بکشی و بعدها پشیمان شوی زنده نخواهند شد. قول برگرداندن سیب یادت

        نرود.

ملک محمد: تو دل نازکی. نمان اینجا که سر بریدن آنها را ببینی. این دختر و خواهرانش را با خود همراه ببر.

آلما: ما را؟

ملک محمد: با او همراه شوید. حیرت زده نگاهم مکن. خواهرانت را با خود همراه کن. بدرود آشیق.

آلما: صبر کنید. انبار دیو پر است از یاقوت و مروارید و زمرد.                                                          9

ملک محمد: با چشمان چون توئی، مرا به زر و زیور نیازی نیست.

آلما: مردمان چه؟ آنها که عاشق چشمهای من نیستند.

آشیق: حرف خوبیست. مردم محتاج این زیورند.

ملک محمد: اینها را هم با خودتان ببرید ...

آلما: ببرند.

ملک محمد: تو هم با آنها راهی خواهی شد.

آلما: سرنوشت من را تو رقم نخواهی زد. تا ناپدید نشده ام چیزی از من نخواهی خواست؟

ملک محمد: ناپدید شوی؟ راستی نگفتی کیستی؟

آلما: من همان سیبم.

                                                            آلما ناپدید می شود.

ملک محمد: آه چه شد؟

                                                            ملک محمد با عصبانیت سر دیوها را از تن جدا می کند.

آشیق: تو هنوز خامی. راه بسیاری باید بروی تا برسی. آمده بودم از اشتباه بازت دارم. حال باید به جهانی پایین تر بروی.

ملک محمد: وای بر من.

آشیق: آوردن سیب یادت نرود. اینک با انجام این بدی، به جهانی پایین تر پرتاب خواهی شد. آنجا، دو قوچ روبروی تو قرار

         خواهند گرفت. به نبردی با هم. اگر بر روی قوچ سپید بپری به دنیای روشنائی پرتابت خواهد کرد و اگر بر روی قوچ

         سیاه بپری مسافر جهانی پایین تر خواهی شد. هفت مرتبه پایین از جهان روی زمین. من دیگر باقی راه با تو نخواهم

         بود. هر جا ماندی خدای آسمان و زمین، اولوآک را، آس خدا صدا بزن. در روشنائی ها منتظرت خواهم بود تا باز آیی.

ملک محمد: کجا راه افتادید؟ پس جواهرات چه؟

آشیق: ما توان بردن آنها را نداریم. خواستی در بازگشتت بیاورشان.

                                                            آشیق به همراه خواهران آلما ناپدید می شود.

ملک محمد: به جهانی سیاه تر پرتاب شدم. برای رهائی منتظر ماندم. شبها و روزهای بسیار. گرسنه و تشنه. هر روز بیشتر از

                پیش. من دور از آسمان دیده به راه داشتم. دیگر از یافتن سیب ناامید شده بودم. هیچ راهی برای رفتن نبود.

                تاریکی مطلق. روزی، شاید هم شبی، دو قوچ آمدند.

                                                           رقصندگان رقص چوپان را انجام می دهند.

ملک محمد: یکی سپید و دیگری سیاه. رو در روی هم. شاخ در شاخ و کارشان جنگ با هم. خسته از دنیای زیرین خواستم

                روی قوچ سپید بپرم. گرسنگی و تشنگی رمقی برایم نگذاشته بود. من بی آنکه خود بخواهم بر روی قوچ سیاه

                پریده بودم و سیاهی های پایین تر زندگی سرنوشتم شده بود.

                                                            ملک محمد بی هوش گوشه ای می افتد.

استاد: مرغان ضمیر از آسمان اند/ روزی دو سه بسته ی زمین اند.

        زندگی بر زمین با آب و گیاه و گوشت و هوا میسر است و بی آن زندگی ممکن نیست. انسان باید که روزی خود

        بجوید تا گرسنه نماند و تشنگی نکشد. این درست، اما فرزندان آدمی فراموش کردند این جهان برای گذر     10

        است، نه جای ماندن و خوردن و خوابیدن و آشامیدن.

        ای قوم از این سرای حوادث حذر کنید/ خیزید سوی عالم علوی سفر کنید

        جان کمال یافته در قالب شما/ وانگه شما حدیث تن مختصر کنید

        عیسی نشسته پیش شما وانگه از سفله/ دلتان دهد که بندگی سم خر کنید؟

        ای رروح های پاک در این توده های خاک/ تا کی چو حس اهل سقر مستقر کنید؟

        دیر است تا دمامه دولت همی زنند/ ای زنده زادگان سر از این خاک برکنید.

        و این عشق است که آدمی را از بسته و دلبسته ی خاک بودن آگاه خواهدساخت و در دلش توفانی بپاخواهد کرد تا

        برود بسوی معشوق و بیابدش اگر هزاران هزار راه میانشان باشد. این راه عرفانی عشق است. عشق است.

        جان عاشق لامکان و این بدن سایه الست/ آفتاب جان به رقص و این بدن پا کوفته.

                                                            ملک محمد با صدای ساز از خواب بیدار می شود و حیران اینسو و آنسو

                                                            می رود تا صدا را بیابد اما خسته می شود و می ماند.

ملک محمد: باز سیاهی و سیاهی و تاریکی. پس و پیش راه ناپیدا و من رهگذر خسته این سیاهی. نوری نیست روشن کند راه

                تا من مانده در خود، راه از بیراهه بازشناسم. کجا روم؟ کجا دوم؟ کجا شوم؟ اینسو؟ آنسو؟ کدامین سو؟ چه

                گرسنه است جان و تنم.

                                                            ملک محمد می جوید و می جوید و می جوید.

صدای استاد: جسم نبود و جان بدم، با تو بر آسمان بدم/ هیچ نبود در میان گفت من و شنود من.

                 آس آل بود، ازل، آنجا که سهم انسان یکی بودن با ذات حق بود. الست، آل آس. خدا نوشت و انسان سرنوشت

                 را پذیرفت. این آغاز بود. به دنیای ماده اما انسان جداشده از خدا زندگی باید می کرد. اینجا، به دور از آسمان

                 خدا ، آری اینجا و بر زمین انسان درد نان دارد و گرسنگی و تشنگی. ملک محمد نیز گرفتار خاک شد و نیازمند

                 گندم و آب، تا زنده ماند.

                                                            ملک محمد همچنان در جستجو این سوی و آن سوی می رود.

                                                            رقصندگان رقص شخم زمین را انجام می دهند.

                                                            ملک محمد ترانه خوان مزرعه ای را شخم می زند.

ملک محمد: دیریست به کار کشت و برداشتم از خاک. قوت لایموت آدمی. گندم. کار سختیست. گاو نر می خواهد و مرد

                کهن. و من هر روز زمینهای بیشتری را از آن خود می کنم. تمامی خاک را شخم خواهم زد. تمامی خاک ها را.

                 این خاک را با اسیر کردن خود کردن تمامی موجودات از آن خود کرده ام. مثالش سلطان حیوانات، شیر، آنجا

                 نشسته و دارد نگاهم می کند. من سلطان خاکم، که، تنم از این خاک است. خاک روی زمین جسمم را بوجود

                 آورده و وطن دوم من است، پیش از آن نیز، بهشت الست منزل اولین من شد. اینجا، خاک، اما به زحمتی که

                 برای آبادانیش کشیده ام به تمامی از آن من است. کار سختی است اما من از پانخواهم نشست و تمامی خاک را

                 شخم خواهم زد. با تمامی خستگی ها و جان کندن ها و گرسنگی ها تشنگی ها. وای که چه تشنه ام.              

                                                            آلما می گذرد.

                                                            ملک محمد با دیدن آلما از کار بازمی ماند.                     11

ملک محمد: کیستی تو؟

آلما: کشتگر انگار خسته ای. حتم دارم خسته ای. نبودی چشمان از حدقه درآمده ات توان حرکت داشتند و بر چهره من چنین

       ثابت نمی ماندند.

ملک محمد: صدایت دلنشین تر از رخساره ات هست. می دانی، گوشهایم نیز چون چشمهایم از حرکت بازماندند.

آلما: بس که خسته ای. از کار ...

ملک محمد: نه ...

آلما: وای بر من.

ملک محمد: مگریز از من.

آلما: دیوانه ای؟

ملک محمد: نه ...

آلما: پس از چه اینگونه حیران بر رخساره ام مات مانده ای و با من همراه شده ای؟

ملک محمد: بس که زیبائی و خوش سخن. نگفتی کیستی؟

آلما: بروم. دیوانه است.

ملک محمد: از چه دیوانه ام خواندی؟ آخر دیو کجا عشق داند؟

آلما: چه حرفها. دیوها عاشق دیو شوند.

ملک محمد: تو دیوی؟

آلما: ...

ملک محمد: من چه؟ دیوم؟

آلما: شبیهشان نیستی.

ملک محمد: بودم عاشق دیو می شدم. خود گفتی. من آدمیزاده ام، عاشق تو. تو کیستی؟

آلما: باید بروم. دیرم شد.

ملک محمد: باز راه افتاد برود. کجا با این همه تعجیل؟

آلما: من آخرین بازمانده شهرم. شاهدختم. باید بروم پیش اژدها. نروم مردم شهرم از تشنگی خواهند مرد.

ملک محمد: آه، چه تشنه ام من.

آلما: راه آب بسته ست. اژدها راهش را بسته. من باید بروم تا باز شود راه آب.

ملک محمد: برای من هم آبی خواهی داد؟

آلما: نه.

ملک محمد: مگر عشق است که پس زدی؟ چند چکه آب این همه ناراحتی دارد؟ دست کم به دروغ بگو سیرابم خواهی کرد.

آلما: آب پس از مرگ من ...

ملک محمد: از مرگ مگو، از عشق بگو ...

آلما: این چقدر عشق عشق می کند. دیوانه. بروم.

ملک محمد: باز راه افتاد برود. کجا آخر؟

آلما: من قربانی آخرین آبم. اژدها تا مرا نکشد راه آب بسته خواهد ماند.                                                 12

ملک محمد: شوخی بود؟

آلما: قانون شهرم را گفتم دیوانه، شوخی کجا بود در این احوالاتم.

ملک محمد: این چه قانونی است؟

آلما: قانون نوشته شده بین ما و اژدهاست.

ملک محمد: کجاست این کج آئین اژدها؟ مگر شهر شما مرد ندارد؟

آلما: پهلوانانمان را شکست داده، باقی زورشان به اژدها نمی رسد. شاید هم بر ترس از اژدها.

ملک محمد: من با او درخواهم افتاد. راه بیفت و اژدها را نشانم ده.

آلما: خواهدت کشت.

ملک محمد: مگر تو را نخواهد کشت؟

آلما: من برای نجات و سیرابی شهر جانم را فدا ...

ملک محمد: من هم برای نجات چون تویی عشق.

آلما: باز گفت عشق.

ملک محمد: خوبست که می گویم.

آلما: حالا که مدعی عشقی راه بیفت. باید دید چند مرده حلاجی وراج عاشق.

                                                            ملک محمد و آلما بسوی اژدها می روند.

                                                            ملک محمد با اژدهایی که ماسکی شبیه چهره خود ملک محمد بر رخ دارد

                                                            می جنگد. در نهایت اژدها می گریزد.

ملک محمد: این از راه آب مردم شهر. باز شد. اژدها گریخت. حالا به من، عاشق رخساره ی زیبایت، بگو کیستی ...

آلما: من همان سیبم. اگرم خواهی باید بجوئی و بیابی.

                                                            آلما ناپدید می شود.

                                                            تصاویر روی جام.

استاد: دو شخص در این وجود در جنگ اند/ تا بخت که را بود، که را دارد دوست.

        در اصل انسان با خود و نفس خود و خواسته های خود در جنگی ابدی است. شیطان در روح لانه دارد.

        نفس و شیطان هر دو یک تن بوده اند/ در دو صورت خویش را بنموده اند.

        شهوت آدمی را به حیوان و در نهایت به شیطان تبدیل خواهد کرد. شهوت و خواسته سیرنشدنی آدمی. در هر زمینه ای.

        زانکه خوی بد بگشته ست استوار/ مور شهوت شد ز عادت همچو مار

        مار شهوت را بکش در ابتدا/ ورنه اینک گشت مارت اژدها.

        در جان هر انسان اژدهائی است که او را به خویش کشاند تا شیره ی جانش کشد. ملک محمد با پا گذاشتن جهت

        رهانیدن عشقش توانست اژدهای وجودش را فراری دهد. اژدها اما زنده بود هنوز.

ملک محمد: آشنائی دیدم و ندیدم از پس آن دیدار جانبخش و روح افزا. ناهویدا سودائی شد، به خیال انگار. اینک منم تنها و

                 بی کس. نه دلخوش به تنگ جای اینکم، نه همدمی گیرد غبار از جان و روحم. آهای زیبا روی برگرد.  13

                 نیست.یک زمانی، آن دم که راهی این سفر شدم، آشیق آس آتایم راه بلد و کمک حالم شد، بگذار صدایش زنم،

                 شاید از گوشه ای برون آید و راهم نماید. آهای مرد روشن بین، آهای آشیق راه بلد. آهای، کجایی تو؟ آشیق

                 راهم نما، که سخت مانده و بی چاره گشته ام در این ظلمت بی پایان. آهای. آهای. از او نیز اثری نیست. چه

                 کنم اینک؟ خودم را راهی راهی کردم ناشناخته. اینک نه راهی به پیش دارم و نه می دانم از کجا آمده ام. دست

                 به هر طرف برم از دستگیری خبر نیست. به نگاهبانی سیبی خواب بر خود حرام کردم، دیوکی بدکار سیب از

                درخت ربود و من از پی یافتنش کارزاری آغاز کردم با راه. نماندم و آمدم. اینک در پس جنگ و رویارویی با

                اژدها و دیو و سرنوشت، خواهان رهسپاری ام تا در تاریکی نمانم و خورشید را باز بر آسمان نظاره کنم. چه کنم

                اینک؟  جان خسته را به امید کدامین مژده از خاک برگیرم باز؟ آهای زمانه سخت اینگونه ماندن،آهای راهگشائی

                که راه از بیراهه نشانم دهد، چه کند این خسته ی رنجور؟

                چنین ناامید نتوان زیست. این خود مرگ است. صدای مرگ را در تک تک استخوانهایم می شنوم. صدای مرگ

                را در درون تن و روان و روحم می شنوم. نه، این نباید روی دهد. نباید چنین زار و ناتوان بمیرم. من نور و

                روشنائی را خواهم یافت. دوباره جان خواهم گرفت. دوباره راه خواهم افتاد. دوباره و هزارباره. صدای مرگ

                جان و روحم را بشنوم هم نباید ناامید شوم، که، مرگ من خواست آفریننده من نیست. بی شک اویی که مرا به

                جهان آورده راهی برای برون رفتم از این ظلمت سرا نیز آفریده. باید از او بخواهم.  

                آس آنا تو ای مادرخدای پیام آور از اولوآک، راهم نما.

                آنام آس آنام آس آنام آس آنام آس. سن منه بویوک آسسان. آسان، آسان، آسان. آسان چاغیران سسی می، ائشید

                منیم اولو آسیم، اولو آکیمین یولون گوستر منه. اولوآس، اولوآک یول آچ منه. آک لارا چیخان بیر یول.

                                                            تصاویر روی جام.

استاد: فلک از بهر عاشقان گردد/ بهر عشق است گنبد دوار

        نی برای خباز و آهنگر/ نی برای دروگر و عطار.

        ملک محمد که تمامی خاک را شخم زد و گندم درو نمود، با عشق چشم به زیبائی ها گشود. چشم گشود، اما به دنیای

        سیاه زندگی این جهانی، عشق بی معنا بود. با اژدهای عشق ناآشنای عشق دزد رخ در رخ شدو جنگید. او، اما در نهایت

        با سایه خویش روبرو شده بود. آن قسمت از وجود خود که چون اژدهائی بدکاره است و زشت. اینک او باید از سایه

        خود بگریزد، از سیاهی وجودش. او باید راهی به دنیای روشنی ها بیابد، برای رهائی از دوزخی که در آن گرفتار بود.

        دوزخ است آن خانه کان بی روزن است/ اصل دین ای بنده روزن کردن است.

        روزنی باید جست از برای بیرون رفت از تاریکی.

        گرچه رخنه نیست عالم را پدید/ خیره یوسف وار می باید دوید

        تا گشاید قفل و در پیدا شود/ سوی بیجایی شما را جا شود

        آمدی اندر جهان ای ممتحن/ هیچ می بینی طریق آمدن

        تو ز جایی آمدی وز موطنی/ آمدن را راه دانی هیچ نی

        گر ندانی تا نگویی راه نیست/ زین ره بیراهه ما را رفتنی ست.

        ملک محمد در آستانه آخرین نبرد خود قرارداشت. نبرد پرنده جان که عاشق آسمان و پرواز بود با اژدهای تن   14

        که عاشق خاک بود و ماندن و نرفتن.

        آن مار زشت را تو کنون شیر می دهی/ نک اژدها شود که به طبع آدمی خوری ست.

        در ناخودآگاه او کسی انگار گفت با او؛

        خوی ملکی بگزین، بر دیو امیری کن/ گاو تو چو شود قربان، پا بر سر گردون نه.

        ملک محمد نتوانست دوام بیاورد. تن او جان و روحش را سخت دربرگرفته بود و او در پی رها کردن جان و روحش

        از اسارت بدن بود. تا بتواند پرواز کند و بر زمین بازگردد.

                                                            مار، که همان اژدهاست، بسوی لانه قوش در حرکت است.

                                                            جوجه های قوش در تب و تابند.

                                                            ملک محمد با شنیدن صدای جوجه ها متوجه حرکت مار بسوی لانه قوش

                                                            می شود.

                                                            رقصندگان رقص جنگ انجام می دهند.

                                                            ملک محمد با مار درگیر می شود و درنهایت مار را می کشد.

                                                            ملک محمد از بس خسته است، بی هوش بر زمین می افتد.

                                                            قوش از آسمان پائین آمده و متوجه ملک محمد شده، می خواهد با سنگی

                                                            او را بکشد اما با سروصدای جوجه هایش متوجه لاشه مار شده و پی به

                                                            اصل موضوع می برد.

                                                            ملک محمد از خواب بیدار می شود.

قوش: خوب خوابیدی دوست نجات گر جوجه های من.

ملک محمد: خرسندم جوجه هایت سالمند و من دوستی چون تو پیدا کرده ام.

قوش: تو نبودی مار آنها را خورده بود.

ملک محمد: نوبت قبل از دستم گریخته بود این اژدهای زشت کردار. باید با او حسابم را پاک می کردم.

قوش: اینک نوبت من است کاری برای تو بکنم.

ملک محمد: کجا بودی که مار سراغ جوجه هایت آمده بود.

قوش: از پی یافتن غذا برای آنها روی زمین رفته بودم.

ملک محمد: آه دنیای روشنائی. چه دلتنگ دیدنتم زمین. دلتنگ دیدن خورشید و ماه و ستارگانم. دلتنگ دیدن آدمیانم. چه خبر

                از آنجا؟

قوش: روزگار را خوب ندیدم. گرسنگی و بیماری بیداد کرده بر روی زمین. مردمان آنجا دارو و غذا ندارد، یعنی مردمان نه

         سکه ای دارند و نه جواهری تا بدهند و دارو و غذا بخرند.

ملک محمد: اینجا، در جهان زیرین زیور و جواهر بسیار است.

قوش: آنها که نمی دانند.

ملک محمد: کاش یکی باشد برایشان ببرد.

قوش: چرا تو نبری؟                                                                                                           15

ملک محمد: من به دنبال یافتن سیب جاودانگی اینجا آمده ام. چند بار یافتمش، باز گمش کرده ام. تا او را نیابم شرم دارم

               بازگردم، پیمانی با خون خود بسته ام. با پدرم پادشاه.

قوش: مرا یاد داستانی انداختی. سالیانی پیش از این خود شاهد آن واقعه بودم.

ملک محمد: بگوی.

قوش: گفتم خوب گوش فرادار. ملک محمد گفت با جان و دل خواهم شنید. گفتم من قوش بلندپروازی بودم به کوهستان

         های قاف آس. بام سرزمین آس ها. مردی را دیدم پیریم آتا نام. اینک من پیریم آتا.

                                                            آلما ظاهر می شود.

آلما: من نیز گونش. آتش.

ملک محمد: ...

قوش: سوس. دانیشما. باخ اویونا.

آلما: آی پیریم آتا.

قوش: چه کسی نام مرا بر زبان آورد؟

آلما: منم آتش، نامم گونش. خورشید.

قوش: نسوزد جانم؟

آلما: فکر جان خود باش. این کار درستی است، اما، فکر جان دیگران هم باش.

قوش: دیگران؟

آلما: مردمان بر زمین در سرما بر خود لرزانند. نه غذایی بر اودجاقی و نه آتشی برای گرم کردن جانی.

قوش: از من چه کاری ساخته است؟

آلما: مادرت نام تو را پیریم آتا نهاد، پدر و خدای آتشی تو.

قوش: باشم، این با گفته شما چه نزدیکی دارد؟

آلما: تو باید آتشی از من گونش بگیری و برای مردمان به هدیه بری.

قوش: با خدایان چه کنم؟ آنها آتش را از مردمان دریغ کرده اند.

آلما: خدایان را رها کن. تو آدمیزاده ای، مردمان محتاج تواند.

قوش: از فرمان خدایان سر بپیچم مرگم حتمی است ...

آلما: سر نپیچی هم حتمیست. این سرما امروز آنسوتر از توست اما اگر به آتشی در برابرش نایستی فردا جان تو هم از سردی

      در هم خواهد فسرد.

قوش: تا فردا خدا بزرگ است ...

آلما: خدا به مردمانی چون تو درایت و هوش داده تا گلیم خود از آب بیرون کشید، خود نخواهید او برایتان هیچ کاری

      نخواهد کرد ...

قوش: چرا من؟

آلما: تو جاودانه خواهی شد. پدر آتش خواهی شد.

قوش: ترس دارم.

آلما: هر کاری اول راه سختی دارد و ترس از ناشناخته ها. شروع شود ترست خواهد ریخت.                         16

قوش: چه باید کنم؟

آلما: این آتشی از جان من. برگیر و برای مردمان هدیه بر.

قوش: گونش گفت آتش را بگیر و به مردمان هدیه ببر. پیریم آتا آتش را گرفت و داد به مردمان سرزمینش آس. زمین از سرما

         نجات یافت. خدایان پیریم آتا را در قاف آس به زنجیر کشیدند و مرا گفتند هر روز جگر او را بخورم.

ملک محمد: آه چه سرنوشت بدی ...

قوش: من اما نه او را که زنجیرش را خوردم. هر روز کمی. روزی که جویدن زنجیر تمامی گرفت پیریم آتا را رها کردم برود

        در میان مردمان زندگی کند. خدایان نتوانستند او را از دیگر مردمان بازیابند. مرا اما به جهان زیرین فرستادند. اینجا.

ملک محمد: نتیجه داستان؟ مگر نه اینکه تو اسیر جهان زیرینی کنون؟

قوش: نام و یاد من جاودانه در دل مردمان ماندگار است. افتخار بزرگیست برای من.

ملک محمد: وای از این جاودانگی که هر چه می کشم از این نام است.

قوش: تو مردمانت را ارمغانی از زیور و جواهر خواهی برد آنها از گرسنگی و نداری رها خواهند شد. این نامت را جاودانه

         خواهد کرد.

آلما: نه تنها نامت را جاودانه خواهد کرد که مردمان را یاد خواهد آورد مردی و مردانگی هرگز مرگ را نخواهند پذیرفت.

ملک محمد: من قول داده ام سیب جاودانه را بیابم ...

قوش: تو جاودانگی را یافته ای ...

آلما: این جاودانگی ارمغان تو به مردمانت خواهد بود.

ملک محمد: تو کیستی؟

آلما: من همان سیبم.

                                                            آلما ناپدید می شود.

ملک محمد: چه شد؟  کجا رفت؟

قوش: مردمان دیده به راه دارند.

ملک محمد: باز گمش کردم ...

قوش: کمکشان نخواهی کرد؟ مردمان را.

ملک محمد: باز او را خواهم دید.

قوش: شاید. روزی . امروز اما من می توانم به جهان بالا ببرمت. باید راه افتاد.

ملک محمد: آری شاید. خب، راست گفتی، باید رفت.

قوش: گفتم برای اطعام من گوشت و آب با خود خواهیم برد. بردیم. قرار شد او بر پشت من بنشیند و هر بار گوشت یا آب

         از او خواستم در دهانم اندازد. در آخرین منزل گوشت از دست ملک محمد افتاد. بار اول گوشت خواستم، نداد. بار

         دوم گوشت خواستم، گوشت از دستش افتاده بود. تا خواستم بار سوم دهان باز کنم از گوشت پای خود برید و در

         دهانم گذاشت. شیرین تر از گوشت های قبلی بود. فهمیدم. نگهش داشتم و در روی زمین پس دادم تا بر زخم پا بنهد،

         آن دم که گوشت از پایش برید ایثار او در نهایت بود. ملک محمد از آزمون سربلند بیرون آمد. اکسیر جاودانه از خود

         و از خواسته ی خود برای مردمان گذشتن، ارمغان ملک محمد بود. هرچند مردمان سرزمینش زیور و جواهرات او را

         بیشتر پسند کردند.                                                                                                    17

ملک محمد: گفتم مرغ خوش پرواز زندگی دوباره ام را مدیون توام. گفت خود توانستی. گفتم باز خواهمت دید؟ گفت این

                موی من، هر زمان خواستی و چیزی لازم داشتی آتشش زن در چشم بر هم زدنی هویدا خواهم شد. گفتم او

                چه؟ گفت دستت. پرواز کرد و ناپدید شد. سیب در دستهای من بود.

سیروس: یعنی که قوش ملک محمد رو از جهان زیرین بالا آورد ؟

شیوا: با طلا و یاقوت و زمرد؟

سیروس: ممکنه؟ یعنی یه مرغ تونست این مسیر رو پرواز کنه؟

شیوا: با یه آدم سوار شده بر پشتش؟

استاد: نظر تو چیه آیدین؟ الی؟

الی: تصویر روی جام نشان داده تونسته.

آیدین: در شب معراج، شاه از بی خودی/ صد هزاران ساله ره کرده طی.

الی: خود چه باشد پیش او هفت آسمان/ بر مثال هفت پایه ی نردبان.

استاد: عرفان مولانا نیز همین را قبول دارد.

        نفس شومت را بکش کان دیو توست/ تا ز جیبت سر بر آرد حوریان

        چون بکشتی نفس شومت را یقین/ پای نه بر بام هفتم آسمان.

آیدین: مرغی که ز دام نفس خود رست/ هر جا که بر پرد نترسد.

استاد: در بیضه ی تن مرغ عجیبی/ در بیضه ی دری، زان می نپری

        گر بیضه ی تن سوراخ شود/  هم پر بزنی، هم جان ببری.

الی: کی بود کز قفس برون پرد/ مرغ جانم به سوی گلزاری.

سیریس: این از کجا نشات گرفته؟

شیوا: ممکنه یعنی؟

استاد: این از عشق نشات گرفته.

سیروس: عشق چی؟

استاد: پرسید یکی که عاشقی چیست؟/ گفتم که مپرس از این معانی

        آنگه که چو من شوی ببینی/ آنگه که بخواندت، بخوانی.

آیدین: عاشقی چه بود؟ کمال تشنگی/ پس بیان چشمه حیوان کنم.

الی: شاخ عشق اندر ازل دان، بیخ عشق اندر ابد

      این شجر را تکیه بر عرش و ثری و ساق نیست.

سیروس: این اشعار مولوی رو خوب دارین به جام ربطش می دین ها، مولوی اما وقتی زنده بود جام زیر خاک قرار داشته،

             سی و چند سال پیش از زیر خاک بیرون آوردنش نه!؟

شیوا: خوب گفتی سیروس جان.

الی: شد جان؟

استاد: مولوی از شمس تبریزی چیزها یاد گرفته. تبریز و تپه حسنلو با هم فاصله ای ندارند. یا شمس داستان را از     18

        نیاکانش شنیده و با مولانا گفته، یا نوشته ای داشته و با او در خواندنش شریک شده، یا چیزی شبیه این. داستان

        ملک محمد سینه به سینه نقل شده. تا زمان مولانا و شمس. تا امروز. این چیز غریبی نیست. این قصه بر اساس عرفان و

        راه عرفانی عشق قابل تفسیر است. تن انسان چون چاهی است، روحش مرغیست. اگر طلب و عشق باشد روح انسان با

        پرورش خواهد توانست از چاه تن جدا شود و آدمی را با خود بالا برد.

        گر تو را آنجا برد نبود عجب/ منگر اندر عجز و بنگر در طلب

        کین طلب در تو گروگان خداست/ زانکه هر طالب به مطلوبی سزاست

        جهد کن تا این طلب افزون شود/ تا دلت زین چاه تن بیرون شود.

الی: اگر با پر عشق بپری پرواز ممکن خواهد بود.

      ای دل باز شکل من، جانب دست عشق او/ با پر عشق او بپر، چند به پر خود پری؟

استاد: عشق همان جاودانگیست که ملک محمد در پی آن بود. جاودانگی جان و روح.

        عشق نان مرده را جان کند/ جان که فانی بود جاویدان کند.                                            

آیدین: در پیش ذوق عشقش، در نور آفتابش/ تن چیست؟ چون غباری، جان چیست؟ چون بخاری.

الی: بی براق عشق و سعی جبرئیل/ چون محمد، در منازل کی رسی؟

شیوا: نه بابا. (به سیروس) دلم می خواد خفه ش کنم سیروس جان.

الی: عنکبوت دیو بر چون تو ذباب/ کر و فر دارد نه بر کبک و عقاب

     بانگ دیوان گله بان اشقیاست/ بانگ سلطان پاسبان اولیاست.

سیروس: ( به شیوا) منم دلم می خواد سر آیدین رو از تنش جدا کنم شیوا جان.

استاد: تو چه دانی که ما چه مرغانیم؟/ هر نفس زیر لب چه می خوانیم؟

        چون به دست آورد کسی ما را؟/ ما گهی گنج، گاه ویرانیم

        چرخ از بهر ماست در گردش/ زان سبب همچو چرخ گردانیم

        کی بمانیم اندرین خانه؟/ چون درین خانه جمله مهمانیم

        گر به صورت گدای این کوییم/ به صفت بین که ما چه سلطانیم

        چونکه فردا شهیم در همه مصر/ چه غم امروز اگر به زندانیم.

آیدین: و این ملت عشق است که راه دارد. راهی و دینی که در نهایت از خاک به خدا خواهد رسید.

         ملت عشق از همه دینها جداست/ عاشقان را ملت و مذهب خداست.   

الی: برای همین است که باید مست شرابی شد که از بالاست،

      قضا خواهی که از بالا بگردد/ شراب پاک بالا را بگردان.

استاد: و چنین که شدی خواهی گفت،

        باده از ما مست شد نی ما از او/ قالب از ما مست شد نی ما از او.

الی: (به آیدین)   

      باید که جمله جان شوی، تا لایق جانان شوی/ گرسوی مستان میروی مستانه شو مستانه شو.

آیدین: (به الی) سئویرم سنی.

الی: بچه ها همه با هم، یک دو سه ...                                                                                       19

همه با هم: همه خاک شوم، خاک شوم تا ز تو سرسبز شوم/ آب شوم، سجده کنان تا به گلستان برسم

             چونکه فتادم ز فلک ذره صفت لرزانم/ ایمن و بی لرز شوم چونکه به پایان برسم

             چرخ بود جای شرف، خاک بود جای تلف/ باز رهم زین دو خطر چون بر سلطان برسم

             عالم این خاک و هوا گوهر کفر است و فنا/ در دل کفر آمده ام تا که به ایمان برسم.

آیدین: چه شعرهایی، همه عشق.

الی: چه شب شعری شد.

استاد: امروز روز خوبی بود. داستان خوبی برای شما تعریف شد. از گذشته ی این سرزمین. قصه تمام شد اما قصه همچنان

        باقیست که مولانا گفت،

        بار دیگر ما بقصه آمدیم/ ما از آن قصه برون خود کی شدیم.

                                                                                                    پایان

                                                                    98.10.18

                                                                       علی قبچاق

                                                         آس اولدوز. آس اوربایجان. اورآنا.

                20

تورکجه دئرام پیسی: ناشینال بانک...

صحنه: بیر بانک سالونو.

پرسوناژلار: رئیس، بؤیوک اوغرو، کیچیک اوغرو، مودیر، کیچیک ایشچی، بؤیوک ایشچی، خانیم دوکتور، پوللو، پولسوز، قاپیچی.

مکان: بانکین سالونو.

ایشیق.

کیچیک ایشچی: نه قدر دئدینیز؟

خانیم دوکتور: یوز میلیون یوز مین تومن وئرین، بی. ام. و اوچون، قالانی حسابیمدا قالسین...

کیچیک ایشچی: من ده عاشیقم، البته، مئرسدس‌دن داها چوخ خوشوم گلیر. دوغرودان، قورخمورسونوز، بو قدر پول اوستونوزده اولارکن ائشییه چیخیرسینیز؟؟؟ چانتانیزی قاپا بیلرلر ها.....

خانیم دوکتور: مگر خالق الی بوشدور، منیم چانتامی قاپسین، ایشینیزه باخین ایشچی....

کیچیک خانیم: وئرین بؤیوک ایشچی، قول چکسین، لوطفن.... لاغلاغی، لوطفا....

مودیرین بلندگودان سه‌سی: کیمسه باشقاسینین دالیسینجا دیلینی چیخارماسین، لوطفن...

کیچیک و بؤیوک ایشچی بیرلیکده: باش‌اوستده، مودیر...

خانیم دوکتور: نه اولدو به...

بؤیوک ایشچی: نه قدر یازدینیز؟ یوز اون مین تومن....

خانیم دوکتور: یوز میلیون یوز مین تومن...

بؤیوک ایشچی: دئییرم آخی بو....

خانیم دوکتور: تئز اولون، لوطفن...

بؤیوک ایشچی: هامی ایری رقم یازار، سیز نه یاخشی...

خانیم دوکتور: او یوز مین موشدولوقدور...

پولسوز: نه‌یین موشدولوغودور؟

خانیم دوکتور: ایتمیش پیشیییمین تاپیلماسی اوچون‌دور...

پولسوز: علامتلرین دئیین، ناهارا کیمی گتیریم....

خانیم دوکتور: سیزین الینیزدن گلمز! (یا دا-  سیزه یاراشماز)

پولسوز: بیر پیشییی تاپماق آدامین پار-پالتارینا نه دخلی وار، آخی منه بئله باخیرسینیز، ائله ایتکین قالماسی یاخشیدیر...

پوللو: خانیم، بیز تله‌سیریک ها...

خانیم:  باغیشلایین. آغا، چابالایین، یوباندیق ها...

بؤیوک ایشچی: بیزده بو قدر پول هاردایدی...

خانیم دوکتور: البته، چلیک صاندیغینیزدا!!!

باش ایشچی: یوخ، اوراداکی پوللار دا بو قدر اولماز...

خانیم دوکتور: بو نه دئمکدیر؟

بؤیوک ایشچی: یعنی، یوخدور...

خانیم دوکتور: آخی بئله بیر شئی اولار؟

کیچیک ایشچی: نییه اولماسین؟

خانیم دوکتور: سیزینله دئییلدیم...

بؤیوک ایشچی: منیمله ایدی...

کیچیک ایشچی: هئچ کیم منی سایمیر...

پولوز: هله آلله‌ینا شوکور ائت، منیم کیمی سنی ده آلچاتمیرلار...

خانیم دوکتور: آغا، بیر ایش گؤرون آخی...

بؤیوک ایشچی: ایسته‌ییرسینیز، بو مساله‌نی مودیرله دانیشین...

خانیم دوکتور: اونونلا نه ایشیم وار، سیز بانکین صاندیقچی‌سیسینیز.

کیچیک ایشچی: صاندیقچی منم...

خانیم دوکتور: اونونلا دانیشیردیم...

پوللو: خانیم، ایشینیز باشقا ایشچی‌یه عاییدیرسه، قیراغا چکیلین، بیزیم ایشیمیزی یولا سالسینلار.

پولسوز: هه‌یه والله، چوخدان سیرادایام...

یوخسول وارلینی قیراغا ایته‌له‌مک ایسته‌ییر، وارلی دا یول وئرمیر.

پوللو: سیراداییق ها...

خانیم دوکتور وارگوجو ایله چیغیریر...

خانیم دوکتور: آغا مودیر!!!

قاپیچی یوخودان آییلیر. مودیر تله‌سیک ایچه‌ری گلیر.

مودیر: نه اولوب؟ کیم خانیما یاراشمایان آتماجا آتیب؟

پوللو: اوندا کی چیغیرمیردیلار...

پولسوز: بس نه ایش گؤروردولر؟

پوللو: خوشونا گلیردی...

خانیم دوکتور: بو نه حالدیر آخی؟

مودیر: من او ادبسیز آدام طره‌فیندن سیز حؤرمتلی خانیمدان عذر ایسته‌ییرم....

خانیم دوکتور: بو تارتان – پارتان نه‌دیر، آغا؟

مودیر: دئیه‌سن، بو آغا دوز دئییردی...

خانیم دوکتور: سیز بانکین مودیریسینیز؟

مودیر: قوللوغونوزداییق...

خانیم دوکتور: آغا، بورا نه‌جور بیر بانکدیر؟

مودیر: هه، بورا بیر عادی بانکدیر.

خانیم دوکتور: یوخ، بئله دئییل، آغا...

مودیر: خانیم، من مودیریت مدرکیمی سویون او طره‌فیندن آلمایشام کی، دئینده کی بورا بیر ....

خانیم دوکتور: بورا حتتا بیر عادی و سیرادان بیری بانک اولسایدی بئله، موشتریلرینه وئرمک اوچون پول اولمالی ایدی، نه‌اینکی ده‌یرسیز نئچه میلیون وئره بیلمه‌سین...

قاپیچی: ائله چیغیردی، دئدیم بلکه گئجه‌قوشو قولدورو اونو توتوب. آی جانیم، مورگومو پوزدو، ده‌لی.... گئدیم یاتیم...

مودیر: چکینیزی منه وئرین، لوطفن.... بیر میلیون یوز مین تومن.... بو کی....

بؤیوک ایشچی: یوز میلیون....

مودیر: نه یاخشی هوشون باشیندا، سنی سیناییردیم (سینییردیم)، گئت ایشینین باشینا...

خانیم دوکتور: آغا، قاباقجادان سینامالی‌یدینیز... ایندی یوخ...

مودیر: هارادان بیلیرسینیز، سینامامیشیق، خانیم؟!

خانیم دوکتور: سیناسایدینیز، بئله اولمازدی...

مودیر: ائله سینادیغیمیز اوچون بو گونه قالمیشیق...

کیچیک ایشچی: سیز دئییردینیز، بؤیوک ایشچینی تاپیشیریبلار و سیناماق لازیم دئییل...

مودیر: گئت ایشینین باشینا، مایماق، شوعورسوز قانماز...

قاپیچی: وای ده‌ده، چیغیر ما دا...

مودیر: باخین حؤرمتلی خانیم، بیز بو قدر پولو بورادا ساخلاماریق، آمما سیز ده نیگاران اولمایین، سیز منیم اوتاغیمدا بیر چای ایچینجه، من سیزین ایشلری قایداسینا سالارام.

خانیم دوکتور: قهوه لوطفن...

پولسوز: منه ده بیر چای یئتر...

مودیر: سیز نه یاخشی؟

پولسوز: دئدیم، بلکه هامی‌یا وئریرسینیز ده، مودیر جان...

مودیر: قوهوم‌جانلی اولمایین، به‌لی... سیز بیر چای ایچینجه...

پولسوز: قهوه تاپشیریبلار...
مودیر: آی جانیم، کیچیک ایشچی، بو آدامین ایشینی تئز یولا سالین کی، صبریمی توکتدی...

پوللو: من اوندان قاباغام...

پولسوز: ائشیتدین، مودیر نه دئدی، او، مدرکینی سویون او تاییندان آلماییب کی... ایشینی بیلیر...

پوللو: منیم سیرام اونون مدرکینه نه دخلی وار؟

پولسوز: من آنجاق بیر سوال سوروشاجاغام، تامام...

پوللو: چکیل قیراغا، آغا...

مودیر: آرانی قاریشدیرمایین. کیچیک ایشچی، بونون ایشینی گؤر... هه‌، دئییردیم کی، سیز منیم اوتاغیمدا بیر چای ایچه‌نه کیمی....

خانیم دوکتور: قهوه...

قاپیچی: قهوه یوخدور....

خانیم دوکتور: نه اوچون؟

مودیر: پولوموز یوخدور دا...

خانیم دوکتور: وای دده، نه دیلنچی بانک‌دیر، ایندی بیر آخماق اوغرو بورانی چاپماغا گلسه، گؤر نئجه اولار....

بانکین قاپیسی شاققیلتی ایله آچیلدی و اوزلرینی باغلایان او اوغرو ایچری گیریرلر.

رئیس: کیمسه یئریندن چابالاماسین، دوغرودان، بیر اوغرولوقدور...

خانیم دوکتور: وای، آلله‌یم، بو سؤزو من هانسی فیلمده ائشیتمیشم؟

کیچیک اوغرو: بیر فیلمده، فیلمده، بئیین دئییل کی، زهره قاتیم(پئهین‌دیر)...

بؤیوک اوغرو: ... ایالت‌ین مرکزی بانکیندان بؤیوک اوغرولوق فیلیمنده...

پولسوز: پولوم یوخ ایدی، گئدیب گؤرم.

رئیس: او فیلمی گؤروب، گؤرمه‌مه‌یین هئچ نه‌یی ده‌ییشمز، بو دانیشیق اؤز یازیچیمیزیندیر... ایندی هامی اللرینی قالدیرسین!

خانیم دوکتور: دوغرودان؟

رئیس: هه، دوغرودان!

خانیم دوکتور باییلیر و هوشدان گئدیر.

مودیر: بیری سو گتیرسین.

یئنیدن یوخودان دوران قاپیچی سو گتیریر

قاپیچی: آی، کیشی، سن ده بیر چیغیرما گؤرک، اؤلدوردون ده....

رئیس: رئیس، آدیم رئیسدیر.... یاخشی، یاخشی، هامینیز آمانسیزلیغی گؤردونور... چابالامایین...

بؤیوک و کیچیک اوغرو: جانا بالا...

پولسوز: قارداش، من گلمیشدیم، گؤروم، قورعه‌ده آدیم چیخیب یا یوخ، اؤنملی دئییل، سونرا دا گله‌ بیله‌رم... ایندی گئده بیله‌رم؟

کیچیک اوغرو: اوتور یئرینده...

رئیس: هوی، سیز بانک ایشچیسی‌سینیز، مگر یوخ؟؟؟ دانیشمایین، آنجاق باشینیزلا دئیین: هه، یا یوخ. بس سیز بانک ایشچیسی‌سینیز، تئز اولون، بوردا اولان صاندیقداکی و آرخادا اولان چلیک صاندیقداکی بوتون پوللاری بو چانتالارا بوشالدین. بؤیوک و کیچیک اوغرولار، سیزینله‌یم ها....

رئیس‌ین موبایلی زنگ چالیر، و جاواب وئریر. بوندان سونرا رئیس دانیشمادیغی حاللاردا او موبایل ایله دانیشیر.

کیچیک اوغرو: رئیس، دئمیشدیم، بونون زیپی‌ خارابدیر، قولاق آسمادین دا...

رئیس: بوش وئر، موهوم دئییل...

کیچیک اوغرو: نئجه موهوم دئییل...

بؤیوک اوغرو: رئیس ایله دارتیشما...

کیچیک اوغرو: اده، آخی سن بئله سان کی، نئچه میلیون اولدوغونو بیلمه‌دیییمیز پوللاری بو چانتایا تؤکدوم، سونرا خیاباندا قاچارکن، سایینی بیلمه‌دیییمیز پوللار بیردن خیابانا تؤکولنده، راحات خیاللا اوتوروب اونلاری توپلایا بیلریک؟؟؟

کیچیک ایشچی: هه، نه‌یه لازیمدیر، آدام راحات خیاللا خیاباندا اوتورورب پوللاری ییغسین، سن ناراحات خیاللا اوتور...

بؤیوک اوغرو: دانیشمایین، گؤرورسن، سنین بوش سؤزلرین بیزی گؤر هارا آپاریر...

کیچیک اوغرو: من اونونلا دئییلدیم کی، بورنونو بیزیم ایشه اوزالتدی...

رئیس: بوش‌بوغازلیق و یوباندیرماق یئرینه پوللاری توتون، آهای...

بؤیوک اوغرو: پوللاری...

کیچیک اوغرو: پوللاری...

کیچیک ایشچی: هله باشلامامیشیق کی...

بؤیوک ایشچی: هله باشلامامیشیق کی....

بؤیوک اوغرو: نه‌یی؟

کیچیک اوغرو: نه‌یی؟

کیچیک ایشچی: جاماعاتدان پول آلماغی...

بؤیوک ایشچی: جاماعاتدان پول آلماغی...

بؤیوک اوغرو: دئییرسینیز، اورادا هئچ پول یوخدور؟

کیچیک اوغرو: دئییرسینیز، اورادا هئچ پول یوخدور؟

کیچیک ایشچی: یوخ...

بؤیوک ایشچی: یوخ...

بؤیوک و کیچیک اوغرو: رئیس، صاندیقدا هئچ پول یوخدور...

رئیس: اؤزونوز آختارین، آهای...

پولسوز: آغا، من گلمیشدیم، گؤروم، قورعه‌ده آدیم چیخیب، یا یوخ، موهوم دئییل، سونرا دا گله‌بیلرم. قویورسونوز گئدم؟

کیچیک اوغرو: اوتور یئرینده.

بؤیوک اوغرو: گئت، اورادا دور...
کیچیک اوغرو: گئت، اورادا دور...

بؤیوک ایشچی: من گئدیم، اورادا دوروم؟

بؤیوک اوغرو: نه فرق ائدیر؟

بؤیوک ایشچی: خطر بیلدیرمه کیلیدینه یاخیندیر، بلکه بیر ایش گؤره بیلدیم...

رئیس: اوغلان، اونو کس، هوی...

بؤیوک اوغرو: اوغلان، اونو سوسدور...

کیچیک اوغرو خطر بیلدیرمه کیلیدینین سیمینی کسیر.

کیچیک ایشچی: من گئدیم، اورادا دوروم؟

بؤیوک اوغرو: اورادا دا خطر بیلدیرمه کیلیدی وار؟

کیچیک ایشچی: یوخ، پنجره‌یه یاخیندیر. دئدیم، سیز ایشینیزی قورتارینجا، من ده بورادان ائشییه باخیم...

بؤیوک ایشچی: یالان دئییر...

بؤیوک اوغرو: دئمک، باشیندا بیر فیکیرلر وار...

کیچیک ایشچی: هوی، بو دولودور؟

بؤیوک اوغرو: ایسته‌ییرسن، قافانا سیخیم، آرخایین اولاسان؟

تزه هوشو باشینا گلن خانیم دوکتور، باشینا سیخیم سؤزونو ائشیتمکله، یئنه ده هوشدان گئدیر.

قاپیچی سو گتیریر.

بؤیوک ایشچی: بوشلا، اونون او قدر ده هوشو یوخدور، باشینا فیکیرلش...

بؤیوک اوغرو: بس نییه دئدین: یالان دئییر؟

بؤیوک ایشچی: او، ایسته‌ییر، گئدیب، منیم یئریمده اوتورسون...

بؤیوک اوغرو: یاخشی، نه اولسون؟

بؤیوک ایشچی: آخی، رؤیالاریندا اؤزونو منیم یئریمده گؤرور....

کیچیک ایشچی: لاپ اوره‌ییندن اولسون، من گئدیب، سنین یئرینده اوتوروم کی، ایچینه آفتافا....

رئیس: آی کیشی، آغزینی سویا چک...

کیچیک ایشچی: آخی آدامی حیرصلندیریر....

پولسوز: آغا، من گلمیشدیم، گؤروم، قورعه‌ده آدیم چیخیب، یا یوخ، موهوم دئییل، سونرا دا گله‌بیلرم. قویورسونوز، گئدم؟

کیچیک اوغرو: اوتور گؤروم....

رئیس: دی نه اولدو آخی؟؟؟؟؟

بؤیک و کیچیک اوغرو صاندیقلاری آختاریرلار

بؤیوک اوغرو: بورادا بیر پول یوخدور...

کیچیک اوغرو: بورادا بیر پول یوخدور...

رئیس: یقین، بیری پوللارین هامیسینی گؤتوروب، له‌له کؤچوب، یوردو قالیب...

پولسوز: آغا، من گلمیشدیم، گؤروم، قورعه‌ده آدیم چیخیب، یا یوخ، موهوم دئییل، سونرا دا گله‌بیلرم. قویورسونوز گئدم؟

کیچیک اوغرو: اوتور گؤروم....

بؤیوک اوغرو: رئیس، هئچ کیمین جیبینده و چانتاسیندا پول یوخدور...

کیچیک اوغرو: رئیس، هئچ کیمین جیبینده و چانتاسیندا پول یوخدور...

رئیس: خانیمی آختاردینیز؟ آی کیشی، سنینله‌یم، بورادا بیر خانیم وار، اونو دئییرم، یوخسا سن کی خانیم دئییلسن، سن ائله بایاقکی خانیمسان، خانیم...

بؤیوک اوغرو: بویورمایین، رئیس.

کیچیک اوغرو: بویورمایین....

رئیس: آختارین، دئییم.... او خانیم...

بؤیوک اوغرو: آختار...

کیچیک اوغرو: خانیم...

خانیم دوکتور آلا-یاریمچیق هوشا گلمیشدی.

خانیم دوکتور: قاییتدین، منیم عشقیم؟

کیچیک اوغرو: منیمله‌سینیز؟

بؤیوک اوغرو: سن گل گئت بو یانا، ائله بیل منیمله‌دیر خانیم...

خانیم دوکتور: بیلیردیم، گلیب، دئیه‌جکسن: گؤردوکلریمدن پئشمانام...

بؤیوک اوغرو: پئشمان دئییلم، آما بوندان یاخشی ایش تاپسایدیم، بو ایشین دالیسینجا گئتمزدیم...

خانیم دوکتور: من سنی باغیشلادیم...

بؤیوک اوغرو: سیزین گئنیش اوره‌یینیز وار...

خانیم دوکتور: بو گئنیش اورکده بیلیرسن، نه وار؟

بؤیوک اوغرو: هله دئمه‌ییبسن کی....

خانیم دوکتور: بیر سؤز دئ...

بؤیوک اوغرو: آخی من نه دئییم... هارادان بیلیم؟

خانیم دوکتور: دوشون.... تئز اول... تئز اول...

بؤیوک اوغرو: اورکده معمولا، قان اولار، بیر ده...

قاپیچی: معمولنی بوراخ با، بونون حالی یاخشی دئییل...

بؤیوک اوغرو: تامامیله معمولیدیر، سنه ده دخلی یوخدور، گئت، اوتور اورادا.....

خانیم دوکتور: سنین یئنه ده قیسقانجلیغین جوشوب ـ داشدی، غئیرتین وولکان کیمی پوسکوردو، جانیم؟

بؤیوک اوغرو: جانیم؟!!! وای دده، بیری منی توتسون!!!..............آی آلله...

پولسوز: آغا، من گلمیشدیم، گؤروم، قورعه‌ده آدیم چیخیب، یا یوخ، موهوم دئییل، سونرا دا گله‌بیلرم، قویورسونوز گئدیم؟

کیچیک اوغرو: اوتور یئرینده، گؤرمورسن، هیندی فیلمه باخیریق...

خانیم دوکتور: یارامازلیق بسدیر، ایندی فیکیرلش، گؤر منیم اوره‌ییمده نه وار؟

بؤیوک اوغرو: یاخشی، قوی گؤروم، یاخشی شئیلر...

خانیم دوکتور:  آی باراکاللا، یاخشی شئیلر، هم ده چوخ یاخشی...

بؤیوک اوغرو: دئییرسن؟

قاپیچی: صمیمی اولماق اوچون بیر آز تئز دئییل؟

بؤیوک اوغرو: سن ایتیل او یانا....

رئیس: یادیما سال، بو ادبسیزلییین اوچون سنی تنبه ائدیم... آی کیشی، نه‌ییندیر سنین؟ سنین تنبه ائتمه‌یین کسیندیر(قطعیدیر).

خانیم دوکتور: آخی سن تاپاجاقدین...

بؤیوک اوغرو: سیز قویسانیز...

خانیم دوکتور: بورا بابا...

بؤیوک اوغرو: ایسته‌ییرم، اؤز آغزیندان ائشیدم....

خانیم دوکتور: همیشه اولدوغو کیمی قافانی چالیشدیرما ها... یاخشی اؤزوم دئیه‌رم... بو اورکده یالنیز بیر شئی وار، او دا یالنیز، آنجاق سنین عشقیندیر جانیم...

بؤیوک اوغرو: آخ گولوم، وای... منیم اوره‌ییم بیر آز اینجه‌دیر، بئله دئمه‌یین، قلبیم دایانار ها...

خانیم دوکتور: ده‌ییشمه‌یینه سئویندیم. بیرینجی، سنه دئدیکلریمی هئچ سایمیردین، سنه موهوم دئییلدی؛ اؤزون دئمیشکن، اوندان ـ بوندان چوخ ائشیتدییین اوچون ....

بؤیوک اوغرو: رنگین ده‌ییشیر، جانیم، بونلاری بوراخ، عشقدن دانیشاق...

خانیم دوکتور: قادان آلیم، سنین ده‌ییشمه‌یینه اینانیم؟

بؤیوک اوغرو: گؤرورسن ده، بیرینین قاداسینی آلان اولسا دا، او منم، سن یوخ...

خانیم دوکتور: وای من نه قدر موتلویام (خوشبختم)...

بؤیوک اوغرو: منیم کیمی...

بیژ - بیژ پیشیکجییم (pişihciyim)، پیشییی دئییرم، ایتیب...

بؤیوک اوغرو: آخی هم منیم آدیم، هم ده کیچیک بیژینین آدیدیر...

خانیم دوکتور: سنه دئمیشدیم، سنی چوخ ایسته‌دیییمدن آدینی او حیوانجیغا قویموشدوم؛ بیژی – بیژی ایتیب، باشا دوشورسن؟! ایندی او یوخدور، قاتیغی بیسکویته یاخام، وئرم یالییا، منه تاپارسان اونو؟

بؤیوک اوغرو: اونو تاپماسام دا، سنه بیر آیری پیشیک گتیره‌رم کی، بوز دولابینداکی بوتون قاتیقلاری یالاسین...

خانیم دوکتور ایله بؤیوک اوغرو ایکی صندل اوستوندن بیر – بیرینین یانیندا اوتورورلار، عاشیقجه‌سینه بیر-بیرینه باخیرلار، هامی صحنه‌یه شاشقین – شاقین باخیر، رئیس باشا دوشور و باغیریر.

رئیس: بورادا نه اولوب؟؟؟؟

خانیم دوکتورون ایندیجه هوشو باشینا گلیر، بؤیوک اوغرو ائله‌جه صندل اوستونده اونون یانیندا اوتورموشدور.

خانیم دوکتور: بورادا نه خبردیر؟

کیچیک اوغرو: خوش خبرلر...

قاپیچی فیت چالا-چالا موبارک بادا ماهنیسینی ایفا ائدیر و رقاصلاری یامسیلاییر.

رئیس: بیر آز ادبلی اول، کیشی... آمان بو آروادین الیندن...

خانیم دوکتور: آغزین دئیه‌نی قولاغین ائشیتسین، آغا...

رئیس: کیم سیزینله‌دیر، خانیم؟

خانیم دوکتور: بورادا مندن باشقا آرواد یوخدور کی...

رئیس: اؤز آروادیما دئییرم، تئز-تئز تلفون ائدیر، قویمور ایشیمی گؤرم.... الو، دردین نه‌دیر، الو....

پولسوز: قارداش، من گلمیشدیم، گؤروم، قورعه‌ده آدیم چیخیب یا یوخ، اؤنملی دئییل، سونرا دا گله‌ بیله‌رم... ایندی گئده بیله‌رم؟

کیچیک اوغرو: اوتور یئرینده...

بؤیوک اوغرو: اونلاری بوش وئر، جانیم...

خانیم دوکتور: وای آلله‌یم،

بؤیوک اوغرو: نه اولدو عشقیم؟

خانیم دوکتور سیلله ایله بؤیوک اوغرونون اوزوندن وورور.

کیچیک اوغرو: جانینا سینسین...

خانیم دوکتور: ادبسیز، اوزسوز...

بؤیوک اوغرو: بایاق منه «جانیم»، دئیه چاغیران سن دئیلدین می؟؟؟

خانیم دوکتور: سن یوخ، سیز...

بؤیوک اوغرو: هه، سن دئین...

خانیم دوکتور: من سنه «جانیم« دئدیم؟!!!!

بؤیوک اوغرو: من ده دئدیم: سه‌سینی کس...

رئیس: نئچه یول دئدیم، جاماعانلا ادبلی اولون؟؟؟ الو، زهرمار اؤزونه، تای‌ـ‌کئشیک، بو گونلر سنی بوشایاجاغام....

خانیم دوکتور: سنه نه‌سن، من هئچ کیششینین قارشیسیندا دالی چکیلمم، اونو «جانیم»‌چاغیرمام، آلله‌ا شوکور، او قدر پولوم واردیر، هئچ کیشی‌یه ساری گئتمه‌یم...

بؤیوک اوغرو: مگر بیر قادینین پولو اولماسا، باشقا کیشی‌یه ساری گئدر؟

خانیم دوکتور: کیشیلرین هامیسی بیر بئزین قیراغیدیر، آنجاق زور دئییب، هده‌له‌ییرلر...

بؤیوک اوغرو: والله، آرالاریندا آرواد قدری بیلن ده تاپیلیر...

خانیم دوکتور: ووش، (سنه قدیر آغاجی اکه‌جه‌یم).

کیچیک اوغرو: یعنی، باس باییرا، سندن خوشو گلمه‌دی.

رئیس: سنین سؤیوش وئرمه‌یینله بیر شئی ده‌ییشمز... گئدین چلیک صاندیغین سوراغینا...

کیچیک اوغرو: ائشیتدین کی...گؤرسه، گئتمه‌میشیک، اؤلدوره‌جک ها...ایندیدن دئییم...

بؤیوک اوغرو: من اؤز باختیما تپیک آتیب، بونو الدن وئرمم....

کیچیک اوغرو: گؤرورسن کی، سندن یان گزیر، سنه پیس جور باخیر...

بؤیوک اوغرو: قادینلارین هامیسی اولده ناز ائدر...

کیچیک اوغرو: بس بئله، بونلار نازلایان و سیغاللایان بارماقلارین ایزیدیر؟ بارماقلارینین نازلاماسی منی دلی ائدیر، هاوالاندیریر، منی باشا سالیر...

بؤیوک اوغرو: نه پیس اوخویورسان.. سن اؤز ایشینه باخ، سنه نه دخلی وار آخی...

کیچیک اوغرو: منه دخلی یوخدور، آمما عاشیق اولماق اوچون هئچ ده اویغون زامان دئییل...

بؤیوک اوغرو: عاشیق اولماق واخت تانیماز کی....

کیچیک اوغرو: تانیماز؟ اوغلان، نئجه تانیماز! بئله دوشون کی، میقدارینی بیلمه‌دیییمیز بو بانکین پوللارینی گؤتوروب، گئتمیشیک، سونرا آرامیزدا بؤلوشموشوک، هر کس ده نئچه میلیون اولدوغونو بیلمه‌دییمیز پایینی آییریب، وئرمیشیک، او دا گئدیب ایشینین دالیسینجا، اوندا عاشیق اولماق واختیدیر، اوندا من سایینی یبلمه‌دیییم پوللاری گؤتوروب، بیر ماشین آلارام، اونونلا دنیز کنارینا گئدیب، بیر ویلا آلارام و ناهاردان سونرالار دنیزین قیراغیندا اوزانیب، هر گون بیرینه، یا بیر نئچه‌سینه عاشیق اولارام، بلکه ده هر ساعاتدا بیرینه....

کیچیک اوغرو صندلی اوستونه سؤیکه‌نیر، اؤز خیاللارینا دالیر.

پولسوز: قارداش، من گلمیشدیم، گؤروم، قورعه‌ده آدیم چیخیب یا یوخ، اؤنملی دئییل، سونرا دا گله‌ بیله‌رم... ایندی گئده بیله‌رم؟

کیچیک اوغرو: قانماز آدام، ایتیل گئت، بیر طرفده اوتور دا، بوتون عاشیقلرین آبیرینی آپاردین، ده‌لی شیطان دئییر، وور....

رئیس: کیچیک اوغرو، سنین سون دفعه‌ندیر منیمله ایشله‌ییرسن، سنی ایشدن چیخاریرام، بیله‌سن، خالقلا پیس داورانماق آدامین باشینا نه اویون آچار... ایندی ایسته‌دیین قدر سؤی،،، بلی، اؤز جانین، بی‌بین جانی، تلفونو کسیرم، حالینی توتام، ایندی اؤزباشینا دانیش... گوجله ده اولسا، بو واخت تانیمایان آروادین الیندن دینجلدیم.... چلیک صاندیق نه اولدو؟

بؤیوک اوغرو:  آچاری یوخدور کی...

رئیس: بو بانکین مودیری کیمدیر؟

کیچیک اوغرو: من دئییرم، بو آدامین قیلیغی مودیره اوخشامیر، ائله بودور...

پوللو: من؟! منیم هارام مودیره اوخشاییر(اوخشویور)؟

رئیس: سیز ایکینیز هله‌لیک گئدین، چلیک صاندیقلا مشغول اولون، اگر آچاری دا تاپماساق، هئچ اولمازسا، واختی الدن وئرمه‌یک. سیز ایکی ایشچی ده بونلارین کؤمه‌یینه گئدین، سن قاپیچیسیان؟ سن ده گئت، بورا کیمین وظیفه‌نی یاخشی یئرینه یئتیریبسن...

قاپیچی: بونو مودیر به‌یه دئیین کی، هر آی علاوه ایش اوچون منیمله باش‌ـ‌باشا قویماسین...

رئیس: یاخشی دا، گئت...

بؤیوک اوغرو: گئدک...

بؤیوک و کیچیک اوغرو، بؤیوک، کیچیک اوغرو و قاپیچی صاندیغا طرف گئدیرلر.

رئیس: صاندیغین آچارینی وئرین، گؤروم....

پوللو: آغا، من بو بانک‌ین مودیری دئییلم، من ده موشتری‌یم....

رئیس: آغالار، خانیملار، بو آدام دوز دئییر، یا یوخ؟

مودیر: نییه به دانیرسینیز. جناب رئیس، بانکین مودیری بونون اؤزودور...

خانیم دوکتور: آما...

رئیس: هه، صاندیغین آچارینی گتیرین، لوطفن..... اه، یئنه ده منیم موبایلیم زنگ چالدی.... الو، آی بالام، سن نییه آغلاییرسان آخی؟

خانیم دوکتور: مودیر به‌ی، دوغرودان، هامیدان اوتانمالیسینیز، بو قدر آدامین قارشیسیندا یالان دانیشدینیز...

مودیر: من سیزه گؤره بو ایشی گؤردوم، اؤزوم اوچون یوخ...

خانیم دوکتور: اوز دئییل کی....(دابان......)

پوللو: اوزه باخ،،،، بیزیم اوچون؟

مودیر: او، صاندیغی آچیب، اورادا بیر شئی اولمادیغینی گؤرسه، بیلیرسینیز، نه اولار؟

پوللو: یعنی چلیک صاندیقدا هئچ پول یوخدور؟

خانیم دوکتور: دئدیم، بورا دیلنچی بانکدیر. ایندی توتاق، سن دئدییین اولدو، اوندا نه اولاجاق؟

مودیر: بو آدام صاندیغی آچیب، اورادا بیر شئی اولمادیغینی گؤرن کیمی هامیمیزی اؤلدورر.......

رئیس: آغلاما، قادان آلیم، سن آغلاما، گئجه گئدریک، «بانکدا ناشی‌لار» تئاترینا، آهان، هه، همین «ناشینال بانک». اوندا گئجه یوخ، صاباح دونیانی گزمه‌یه آپارارام. راضی اولدون؟؟؟ قادان آلیم، من سنی چوخ سئویرم، سن ده اؤزونو قورو(qoru)... قاداسی..... وای دده، آدامین آروادی ده‌یمه دوشر اولسا، آدام اونون قارشیسیندا اسکیک گتیرر...

خانیم دوکتور: خوش حالینا...

رئیس: بیرـ بیریمیزله چوخ واخت دارتیشساق دا، همیشه یاخشی یئتیشیرم اونا...

خانیم دوکتور: خوش حالینا...

رئیس: آدام جانیندان توتموش تویوق سودونه کیمی تاپیب گتیریرم...

خانیم دوکتور: خوش حالینا...

رئیس: ویلا، ماشین، شخصی اوچاق، بیر عایله‌وی آدا (جزیره)...

خانیم دوکتور: خوش حالینا...

رئیس: ائله بو کئچن هفته دئدی: ایسته‌ییرم، نؤمره وئرمه‌ین اوستادیمین باشینی که‌سه‌سن، آخی خانیم درس اوخویور، من ده باشینی کسدیم. گئجه خبرلرینده ده آدینی دئدیلر؟ ائشیدیبسینیزمی؟

خانیم دوکتور: خوش حالینا...

رئیس: بله ده، آلله بیزی بئله یارادیب دا، بیر ایش گؤرمک اولماز... آخی، یازیق آغلاییردی...

مودیر: بونلار بونا گؤره‌دیر کی، پولون وار، پولون اولماسایدی، بو ایشلری گؤره بیلمزدین. مثلن، بیزلر کیمی، دولت ایشچیسی‌نین پولو ایله بئله اولماق اولارمی؟ بیز ایشچیلیک پولو ایله ایلدن ایله اؤلکه‌داخیلی سفره ده چیخا بیلمیریک، هله خاریجی سفر بورجوموز اولسون....

خانیم دوکتور: بو هئچ ده وارلی و وارسیز اولماغا دخلی یوخدور. آدامین ذاتیندا اولمالیدیر...

رئیس: خانیم دوز دئییر...هله اؤتور بونو... یاخشی، مودیر به‌ی، آچاری لوطفن...

پوللو: من دئدیم کی، مودیر دئییلم...

خانیم دوکتور: بو، دوز دئییر...

مودیر: چلیک صاندیقدا بیردن پول اولماسا، نئیله‌یه‌جکسینیز؟

رئیس: گرک حاققیندا دوشونم، بو گونه کیمی بئله اولمامیشدیر...

کیچیک و بؤیوک اوغرولار قاییتمیشدیلار

بؤیوک اوغرو: چلیک صاندیقدا ایکی اؤلو سیچاندان باشقا بیر شئی یوخ ایدی...

مودیر: نئجه آچدینیز؟

رئیس: هن، بس سن مودیرسن؟؟؟ قورخاق، بیر آیریسینی گودازا وئرمک ایسته‌ییردین؟؟؟ شوعورسوز، آنلاقسیز...

بؤیوک اوغرو: هوشسوز، آنلاقسیز...

کیچیک اوغرو: هوشسوز، آنلاقسیز...

خانیم دوکتور: هوشسوز، آنلاقسیز...

پوللو: هوشسوز، آنلاقسیز....

رئیس: آغالار، خانیملار، من دیلیمین قاباغینی آلا بیلمه‌ییب، پیس سؤز دیله گتیردیییم اوچون عذر ایسته‌ییرم. بونو دا بوراخین، واخت قویماغا ده‌‌یمز، او بیریلر هانی؟

بؤیوک اوغرو: دئدیم چیلیک صاندیغین ایچینه گیرسینلر کی، نومایشین میزانسئن‌لرینه موزاحیم اولماسینلار...

رئیس: بس، بورادا بیر پول یوخدور...................................................

رئیس آتلانیب ایشچیلرین بیرینین میزینین اوستونده اوتورور

پوللو: نه ایش گؤرورلر؟

بؤیوک اوغرو: فیکیرله‌شیرلر....

خانیم دوکتور: نییه بس بئله؟

کیچیک اوغرو: رئیس داها چوخ، توالتده فیکیرله‌شر، آما ایندی ایش باشیندا اولدوغو اوچون ایشله‌مک وجدانی قویمور، ایشدن قاچسینلار، بورادا بو جور اوتوروبلار، موهوم مساله‌لره فیکیرله‌شیرلر...

مودیر: هه، توالت اوزاقدا دئییل، بو یاخیندا...

بؤیوک اوغرو: ایش وجدانی ایله یاناشی امنیتی مساله‌لر ده وار...

مودیر: آها...

کیچیک اوغرو: زاماندا قناعت و زامانین فایدالی مصرفی..

بؤیوک اوغرو: مودیریتین موهوم مساله‌لری، دقیق پلانلاشدیرما، کامیل تشکیلات قورولوشو، یوکسک هماهنگ‌لیک، عملیاتین دوغرو کونترولو...

کیچیک اوغرو: موهوم استراتژیلر...

بؤیوک اوغرو: اساس متودلار...

کیچیک اوغرو: اساس سیاستلر...

بؤیوک اوغرو: یوکسک هدفلر...

کیچیک اوغرو: بو فعالیتلریله ریسکی ده آزالدیرلار...

بؤیوک اوغرو: هم ده گرگین شرایطی دینج ساحیله ساری آپاریر...

کیچیک اوغرو: بیر ده رئیس اؤزونون بؤیوک ایش‌یاراتمالارینی بئله گؤرور...

خانیم دوکتور: بیز دوکتورلاردان خبرسیز هانسی ایشلری گؤروب‌لر کی، ایندی بئله اوتوروبلار...

بؤیوک اوغرو: هله بو، رئیسین هنرینین بیر تیکه‌سیدیر...

مودیر: بو، مودیریت مدرکینی هانسی دانیشگاهدان آلیب؟

کیچیک اوغرو: بو رئیس اؤزو ایندی اصلی مدرک وئرنلردن‌دیر...

مودیر: اونونلا دانیشمالییام...

رئیس میزین اوستودن قالخیر

رئیس: گلین بیرلیکده فیکیرله‌شک..... سیز ده اوتورمایین اورادا، گئدین فیکیرله‌شین... نه اولوب؟ نییه منه بو جور باخیرسینیز؟ فیکیر ائدیرسینیز، بیز ده داغ دالیندان گلمیشیک؟ یوخ جانیم، بیز دمکراسی‌نین بوتون اصللرینی بیلیریک، اونلارا اینانیریق...

بؤیوک اوغرو: دوزدور....

کیچیک اوغرو: دوزدور...

رئیس: گؤرورسووز کی، ایندی راحات خیاللا گئدین، اؤز طالعینیز حاققیندا مشورت ائدین، سیزین نظرینیز بیزه چوخ موهومدور...

بؤیوک اوغرو: بو ایشلری خطرلی دئییل کی؟

کیچیک اوغرو: مثلا، نه جور خطر؟

رئیس: اونلار او قدر قورخوبلار کی، اونلاری بوشلاساق، قاپیدان ائشییه چیخا بیلمزلر، هله خطر ده یاراتسینلار؟! دئییرسینیز، نه ائیله‌ییم؟

بؤیوک اوغرو: سیز هر نه دئسه‌نیز...

کیچیک اوغرو: دوز دئییر...

رئیس: من بیر نتیجه‌یه چاتمادیم...

بؤیوک اوغرو: اینانمیرام!!!!!!

کیچیک اوغرو: وای، اؤزومو لاپ مغلوم اولموش کیمی حیس ائدیرم...

رئیس: سن، بوش یئره، اؤزونو مغلوب حیس ائدیرسن...

کیچیک اوغرو: من آنلامیرام، اؤزومو مغلوم حیس ائدیرم...

رئیس: من دئمه‌دیم، سن آنلامیرسان، دئدیم، سن بوش یئره ائله فیکیرله‌شیرسن... بو پیس سؤز نه‌دیر، دئییرسن؟

بؤیوک و کیچیک اوغرو بیرلیکده:  پیس سؤز یوخدور...

رئیس: یوخدور... ایندی دئیرسینیز، نه ائدک؟

بؤیوک اوغرو: سیز بیلمه‌سه‌نیز، بیز هارادان بیلک؟

رئیس: بیر دفعه ده سیز قافانیزی ایشله‌دین باری...

بؤیوک اوغرو: دئییرم، هامیسینی اؤلدورک...

رئیس: کی نه اولسون؟

بؤیوک اوغرو: نهایت بیر ایش گؤرک...

رئیس: قازانجی اولان بیر ایش گؤرک...

کیچیک اوغرو: اونلارین جیبینده ده پول یوخ ایدی، آنجاق بیر بو قالیر کی، سویوندوراق، پالتاریلارینی آپاریب ساتاق...

بؤیوک اوغرو: آخی کیم پالتارینی آلار؟

کیچیک اوغرو: تاناکورادا آلارلار...

رئیس: چرچیلیک ائتمه‌یه واختیمیز یوخدور....

بؤیوک اوغرو: دئییرم، اونلار دا گنگه‌شیرلر (مشورت ائدیرلر)، اونلارین اؤزوندن سوروشاق، یاخشی اولماز؟

کیچیک اوغرو: اوندا دئییرلر، باشیمیزدا دوغرو-دوزگون عاغلیمیز یوخ ایدی، بیر یول – یولاجاق تاپاق...

رئیس: هم ده بیزی آلدادیب، تله‌یه سالا بیلرلر... هرچند او قدر ده شوعورلو گؤرونمورلر...

بؤیوک اوغرو: دئییرسینیز، اونلارا دئیک، گئدیب ائولریندن پول گتیرسینلر؟

کیچیک اوغرو: یا حسابلاری اولان بانکلاردان آلیب گتیرسینلر؟

رئیس: دوغرودان دا، آخی اونلار گئتسه‌لر، قاییتمازلار کی............................ .آما..............آما.......... یاخشی، بیتدی....

کیچیک اوغرو: نه بیتدی؟

بؤیوک اوغرو: یعنی ایشیمیز، دوغرودان بیتیب‌دیر؟

کیچیک اوغرو: رئیس من ائو کیرامی نئچه آی اولار وئرمه‌میشم ها....

بؤیوک اوغرو: ائو کیراسی بیر طرفدن دورسون، هله بیزیم ائوده یئمک – ایچمه‌یه بیر شئی یوخدور..

کیچیک اوغرو: آروادیم دئییب: پول گتیرمه‌سن، ائوه قاییتما....

بؤیوک اوغرو: من گله‌جک اوچون یاخشی فیکیرلریم وار، آما پولسوز اولماز کی، رئیس...

رئیس: قورتارین دا، اَه، کیم دئییر، گئدیریک، ایشیمیز هله تزه باشلاییر........................... آغالار، خانیملار، بیز موشکوللریمیزین حل ائتمه‌سینین بیر یولو اولان نئچه ساعات بیرلیکده گنگشمکدن سونرا بو نتیجه‌یه چاتدیق کی، سیز ائوینیزه، رئیسلرینیزه، یا دا اؤزونوز مصلحت بیلدییینیز بیر نفره بئله بیر خبر وئره‌سینیز: بیز سیزی گیرو ساخلامیشیق، اونلار دا سیزی قورتارماق اوچون نئچه میلیارد خرجله‌سینلر...

بؤیوک و کیچیک اوغرو: بودور باخ...

بؤیوک و کیچیک اوغرو اویناماغا باشلاییرلار

رئیس: اوشاقلار، یئتر....................................................................... هه، سیز ده باشلایین گؤرک....

مودیر، خانیم دوکتور و پوللو آدام هره‌سی بیر یئره زنگ ائتمه‌یه باشلاییرلار.............. هله هئچ بیر دبیللی جاوب آلا بیلمه‌ییبلر.

بؤیوک اوغرو: قیلیقلارا بیر باخ...

کیچیک اوغرو: لاپ منی آرواد ائودن قوواندان سونراکی قیلیغیما اوخشویور....

رئیس: یاخشی، عزیزلریم، نئجه اولدو؟

پوللو: کؤپک اوغلولار، سانکی بئله فورصت آختاریردیلار، ائله مساله‌نی دئین کیمی، بیر فاتحه اوخویوب، منه کفن بیچیب، قویلاماغا و مره‌تی بؤلمه‌یه گئدیبلر...

رئیس: کیملر؟

پوللو: آرواد-اوشاق... او بالاجا، من فیکیرله‌شیردیم کی، منی چوخ سئون او بالاجا، تلفوندا آناسینا دئدی: میراث پایی ایله بیر اوچاق آلماق ایسته‌ییر کی، صاباحلار یاریم ساعات چوخ یاتسین، آخی اوچاغین سورعتی اونا بو امکانی وئریر، مدرسه‌یه گئجیکمه‌سین، گؤرورسونوز، آندیرا قالمیش بو سویخا، هر نه‌یی بو تئزلییه اونوتدو....

رئیس: ائله همیشه بئله ایدی، ایندی سیز قانینیزی قارالتمایین....

پوللو: خوش حالینیزا، آروادینیز، آغزی گؤیچک اولوب، دایم سیزینله دارتیشسا دا، آما ایشلر گرگینله‌شنده سیزین اوچون آغلاییر، یالواریر، آما منیم آرواد- اوشاغیم بو تئزلییه منی اونوتدو....................

رئیس: یاخشی، ایندی آغلاما....

خانیم دوکتور: یئنه سیزین دئیه‌جه‌یینیز، اوماجاغینیز  آدامینیز وار، من یازیق، نه ائدیم، نه آنا...نه.

بؤیوک اوغرو: قادان جانیما....

خانیم دوکتور: یوخ بابا....

بؤیوک اوغرو: قادان جانیما...

خانیم دوکتور: نه قوهوم‌، نه قونشو...

بؤیوک اوغرو: قادان جانیما....

خانیم دوکتور: نه بیر کیمسه...

بؤیوک اوغرو: قوربان اولوم...

خانیم دوکتور: او مایماق اوغلوم دا وار-یوخومو گؤتوروب، قاچیب، هئچ تلفونوما جاواب دا وئرمه‌دی...

کیچیک اوغرو: بو امکداشیم سنه قوربان....

بؤیوک اوغرو: او حئیوره جامیش قوربان اولسون....

خانیم دوکتور: یوخ بابا، او قدر ده کؤک دئییلدی، یازیق آریق و بیر دری – بیر سوموک ایدی، بو-بو، بو کیشی کیمی....

کیچیک اوغرو: باجی، آلله ائله‌مه‌سین بیزیم کیمی اولسون، هئچ اولماسا، بیز کیشیییک، مرامیمیزدا اؤلسک ده،  خیانت ائتمه‌ریک...

خانیم دوکتور: کیم دئدی، سن بو قیلیق ایله اونا بنزه‌ییرسن؟

کیچیک اوغرو: ائله بیله‌سن، سنین حاققین ایمیش، طرف ائششه‌یی کؤرپودن کئچندن سونرا آلدادیب قاچسین.

خانیم دوکتور: اوهوی، بامبیلی...

رئیس: آی جانیم، خانیم، بیر آز نظاکتلی، ادبیلی اولون، خانیم....

خانیم دوکتور: نظاکتین آتاسینین گورونا، آغزیمی باغلی توتاراق اؤزومو عاغیللی آپارماقدان بئزدیم، قوی، نئچه دنه آغیزدولدوران سؤیوش گؤندریم کی، باشا دوشسون، گؤیلو بالیق ایسته‌یه‌نین هاراسی سودا اولار...آلچاق، مایماق، بامبیلی اوغرو...

بؤیوک اوغرو: حاققیندی دا، سن بئله مؤحترم خانیمین کئچمیش بوخچالارینی نییه سؤکورسن ..... حؤرمتلی خانیم، باخین بیر، سیزین کئچمیشینیز منه موهوم دئییل، من حاضیرام....

خانیم دوکتور: گئت، قاپیندا اوینا، بونا باخ....

رئیس: یولدان چاشمیشیق، قورتارین دا........................... مودیر به‌ی، سیز نئجه؟ سیزین عایله نه دئدی؟

مودیر: اونلار خاریج سفرینده، موبایللاری خط وئرمیر....

رئیس: بو وضعیتله بیر یولوموز قالیر....... مودیر یوخاری مقاملارا خبر وئریسین، اونلاردان کؤمک آلسین....

هامی بیرلیکده: یاشاسین....

رئیس: سیزه قوربان، تشکوره ده‌یمز...

مودیر: بئله یئرلرده بیر مودیر باجاریغینی گؤسترر....

رئیس: قوربان، اختیار صاحابیسینیز...

مودیر: بیر گون قوللوغونوزا گلیب، سیزدن بو یول‌-‌یولاجاغی اؤیره‌نمه‌لیییک....

رئیس: همیشه قوللوغونوزدا وارام.

مودیر: هر بارماغینیزدان بیر اینجه‌لیک یاغیر....

رئیس: کیچیییزی (kiçiyinizi) سیغاللاییرسینیز؟ عزیزیم....

پوللو: رئیس – مه‌ییس‌لر، لوطفن، بیر-بیرینین قولتوغونا قارپیز وئرمک یئرینه، تاترین قالانینی اوینایین...

رئیس: سیز حاقلیسینیز...

مودیر: منجه ده، هر زامان موشتری حاقلیدیر.

رئیس: بو دا گؤستریر کی، سیز مودیریت علمینی منیمسه‌مه ده نه قدر باجاریقلیسینیز....

مودیر میز اوستونه آتیلیر

مودیر: هر موشتری بیزیم ان بؤیوک سرمایه‌میزدیر...

رئیس: البته....

مودیر: گله‌جه‌یین آچیق اوفوقلرینه چاتماق بیزیم، موشتریلرین نه دره‌جه ده قوللوغوندا اولماغیمیزدان آسیلیدیر...

رئیس: یاشاسین....

مودیر: هر موشتری بیر قیزیل فورصت دئمکدیر...

رئیس: تام دوغرو....

مودیر: بیز ده موشتری‌قولو ایشچیلریک...

رئیس: به به...

مودیر: من مدرکینی فیلان(....) بیلیم‌یورددان (دانیشگاهدان) آلان بیر مودیر کیمی...

پوللو: آغالار شؤهرتبازلیغی قورتارین، تئاتر....

رئیس: مودیر جان، چوخ باغیشلا، میزدن آشاغای ائنیب، گئدین یوخاری مقامینیزین سورغینا...

مودیر میزدن ائنیب، تلفونلا دانیشیر. بؤیوک و کیچیک اوغرو دیواردان بیر ساعاتی گؤتوروب، عقربه‌لرینی نئچه دفعه فیرلادیب، سونرا یئرینه قویورلار. مودیر تلفونو بیتیریب، آغلاماغا باشلاییر.

مودیر: یازیق اولدوم...

رئیس: نه اولوب، عزیزیم...

مودیر: منه دئمه، عزیزیم، بوتون گوناهلار سنینیدیر...

خانیم دوکتور: ایندی دئ گؤرک، هله نه اولوب آخی؟

مودیر: نه ایسته‌ییردین اولسون...

پوللو: هله آغلاما، بیز ده بیلک...

مودیر: نه‌یی بیله‌سینیز هان؟ نه‌یی باخ؟

رئیس: وای دده، بو هامیلا ساواشیر...

مودیر: هه‌یه، هامیلا ساواشارام دا، نییه ساواشماییم؟ آخی باجاریقسیز اوغرو....

بؤیوک و کیچیک اوغرو: هوی، آغزی گؤیچک، آغزین دئیه‌نی قولاغین ائشیدیر؟

رئیس: اوشاقلار، بیر آز ادبلی اولون...

بؤیوک اوغرو: او منه اهانت ائدیر آخی...

رئیس: آما بو، الیمیزده بهانه اولماز کی، بیز اوصلوموزو آیاق آلتینا آتاق، اولارمی؟

کیچیک اوغرو: رئیس حاقلیدیر...

خانیم دوکتور: نه کیلاسلی بیر چته‌دیر!

بؤیوک اوغرو: دئمیشدیک کی، چوخ دا پیس دئییلیک....

پوللو: یئنه باشلاما، سن آلله....

کیچیک اوغرو: دوز دئییر، تکراری فیلیم جانیمیزا سینمیر...

رئیس: بوش بوغازلیق بسدیر... سن، هله یاخشی اغلان اول، بیزه ده دئ، یوخاری آدامینیز نه دئدی؟

مودیر: نه ایسته‌یردین دئسین، منی ایشدن چیخاردیلار...

بؤیوک اوغرو: وای دده، من دئدیم بلکه هله نه اولولب...

کیچیک اوغرو: دوز دئییر، والله، چخریبلار کی، چیخاریبلار... دئییرسن، صاباحدان گل اؤز یانیمدا خوده‌ییم (xodəyim) اول، سن او مؤعتبر مدرکینله هئچ واخت ایشسیز قالمازسان...

مودیر: ایتیلین گؤروم...

خانیم دوکتور: سیزین ایشدن چیخاریلمانیز او قدر ده موهوم دئییل.... دئمک ایسته‌ییرم، سونرا گئدرسن یانینا، موشکولونوزو چؤزرسینیز، هله گیوو گؤتورمک حاققیندا نه دئدی؟

پوللو: هاچان پوللاری گؤنده‌ره‌جک؟

رئیس: بو موهومدور باخ...

مودیر: هانسی پوللار، آغا...او دئدی: بو آندان بانکین بو شعبه‌سی اونلارا باغلی اولان شعبه‌لرین لیستیندن چیخیب، دئدی: زور پولو وئرمکله اؤز آبیری ایله اوینایا بیلمز...

رئیس: ائله بو؟!!!!

مودیر: ائله بو؟!!!!

هامی دئدی: بو؟!!!!

مودیر: هه، ائله بو....

پوللو: زور پولو نه‌دیر، بو بویدا آدامین جانی خطرده....

خانیم دوکتور: بس آند ایچمه‌یی نه اولاجاق؟

مودیر: هانسی آند ایچمک؟

خانیم دوکتور: مگر سیزلرده آند ایچمه مراسیمی اولمور کی، هر شئدن اول انسانلارین جانینی قوروماغی دوشونه‌سینیز؟

مودیر: بیز دوکتور دئییلیک کی، خانیم...

کیچیک و بؤیوک اوغرو: مرام نئجه؟ او دا یوخدور؟

پوللو: هئچ اولمازسا، بیر آز گوذشت، باغیشلاما...

رئیس: یا دا موشتری حاققی، ال آلتی حاققی...

خانیم دوکتور: انسانلیق...

مودیر: بیزیم گؤستریشلرده، امرلرده بئله سؤزلردن ایز یوخدور، من سیز دئدیکلرینیزی باشا دوشمورم...

رئیس: هه، بو دا بوندان........................منیم کی عاغلیم کسمیر......

هامی: بیزیم ده....

رئیس: من گئدیرم................... بلکه ائشیکده باشقا خبرلر وار؟

مودیر: مثلا، نه خبر اولاجاق؟

رئیس: نمایش‌نامه‌نی یازان بو اثرده داها آیری سؤزو یوخدور، آما یازمایا بیلمز کی، ائده بیلر؟ گئدک....

بؤیوک و کیچیک اوغرو: بیز ده گلیریک....

پوللو: من ده او ائوه قاییتمیرام...... دؤزون من ده گلیم...

مودیر: سنجه، بیر ایشه یارایا بیله‌رم؟؟؟ گلسم، پیس اولماز ها......

خانیم دوکتور: یاخشی، منیمله پیس داورانان اوغلانا ساری گئتمه‌سم، یاخشی اولار... دئدییینیز سؤزلر حاققیندا دوشونمه‌لییم... گئدک؟

رئیس: آی اوغلان، گئت، چلیک صاندیقدا اولانلارلا دانیش، بلکه اونلار دا گلدی....  

                                                             تورکجه یه چئویرن: میرعلی رضائی

سون